به گزارش بیدار بورس، افزایش ۶۰ الی ۷۰ درصدی مالیات در بودجه ۱۴۰۱، این پیام را به ذهن می‌آورد که دولت برای جبران کسری بودجه و سقوط صادرات نفتی به سراغ درآمدزایی از طریق مالیات کرده است. البته این استراتژی از از سال‌های گذشته شکل گرفته است. برای مثال امسال دولت مقرر کرد که از دارندگان ۵ تا ۱۵ سکه، به ازای هر قطعه سکه ۹۶۰ هزار تومان، برای ۱۵ تا ۲۵ سکه به ازای هر قطعه سکه ۱.۲۸ میلیون تومان و نسبت به مازاد ۲۵ سکه تا میزان ۱۰۵ سکه به ازای هر قطعه سکه ۱.۶ میلیون تومان مالیات گرفته شود. این ارقام طی سه سال گذشته تقریبا ۱۰ برابر شده است. از سوی دیگر معافیت‌های مالیاتی نیز کاهش داشته، برای مثال سال ۹۸ دارندگان کمتر از ۲۰ سکه را معاف از مالیات کرد، اما پارسال این رقم به ۱۰ سکه و امسال به ۵ سکه کاهش یافت. طی سال‌های گذشته با افت ارزش ریال، بسیاری از مردم به خاطر نجات دارایی‌های ریالی و سرمایه‌های خود به بازار سکه پناه آوردند، اما اخذ مالیات بر سکه توسط دولت، رغبت مردم به خرید سکه را کاهش داد و حالا با روند افزایشی نرخ طلا و نزدیکی سکه بهار آزادی به ۱۳ میلیون تومان، مالیات جدیدی در راه است.
مالیاتی برای خریداران
بر اساس این ابلاغیه، قانون دائمی مالیات بر ارزش افزوده از تاریخ ۱۳ دی ۱۴۰۰ از سوی سازمان امور مالیاتی کشور لازم‌الاجرا اعلام شده و با توجه به جزء ۲ بند «ب» ماده (۲۶) این قانون در خصوص عرضه‌کنندگان کالا و خدمات طلا، جواهر و پلاتین مقرر است “اجرت ساخت، حق‌العمل و سود فروشنده کالاهای موضوع این بند، مشمول مالیات و عوارض با نرخ ۹ درصد خواهد بود. " بدیهی است پرداخت این وجه مربوط به مشتری خواهد بود."
مالیات برارزش افزوده "مالیات غیرمستقیمی" است که مصرف‌کننده (خریدار) آن را به همراه بهای خرید کالا یا خدمات می‌پردازد و دریافت‌کننده (فروشنده) موظف است مقدار مالیات دریافتی را به خزانه دولت واریز کند.
حذف مالیات بر اصل طلا
در ابتدا این مالیات از اصل طلا هم گرفته میشد که با اعتراض گسترده صنف طلا و جواهر روبه رو شده بود، صنف طلا و جواهر با توجه به اشکالاتی که در این قانون بود، برای اصلاح مالیات بر ارزش افزوده بیش از ۱۰ سال تلاش و با بسیاری از مسئولین کشور در رده‌های مختلف، دیدار و گفت‌وگو کردند تا این صنف را از رکود و ورشکستگی اجرای ناقص این قانون نجات دهند. بحث مالیات بر ارزش افزوده طلا در سال ۱۳۸۸ به مدت یک‌سال به شکل آزمایشی اجرا شد، اما متاسفانه این اجرای آزمایشی تا ۱۲ سال بعد به طول انجامید. در این مدت با اجرای این قانون و دریافت ۹ درصد مالیات برارزش افزوده از کل طلا، قیمت تمام شده برای خریدار طلا بالا رفت و تقاضا برای خرید کاهش یافت و رکودی بی‌سابقه صنف و صنعت طلا و جواهر را فرا گرفت که موجب تعطیلی بخش وسیعی از تولیدکنندگان و فروشندگان این حوزه شد. درنهایت پس از چند سال تلاش برای حذف مالیات از اصل مبلغ طلا، در تیرماه امسال، این قانون مصوب شد و ۹ درصد مالیات خرید طلا دیگر تنها به سود و اجرت طلا تعلق گرفت و اصل طلا از این مالیات معاف شد. البته برای اجرایی شدن این مهم ۶ ماه زمان لازم بود.
به مفاد قانون حذف مالیات ارزش افزوده از اصل طلا و طبق این قانون، ۹ درصد مالیات ارزش افزوده فقط به اجرت و سود طلا تعلق می‌گیرد و اصل طلا از این مالیات معاف است.
اخذ ۱۰ درصدی مالیات از معاملات ارز
سازمان امور مالیاتی کشور با اعلام بانک‌مرکزی، برای برقراری مالیات علی الحساب به میزان ۱۰ درصد از فروش ارز اقدام میکند.
سازمان امور مالیاتی کشور، طبق قانون مالیات‌های مستقیم، خرید و فروش ارز مشمول مالیات بوده و کلیه اشخاص فعال در این بخش مکلف به ثبت نام و پرداخت مالیات تعیین شده هستند. افراد مشمول مکلف‌اند با مراجعه به درگاه الکترونیکی سازمان به نشانی www.tax.gov.ir نسبت به ثبت نام اقدام کنند.
جرائم غیرقابل‌بخشش
در صورت عدم ثبت نام به موقع و پرداخت مالیات در نظام مالیاتی، علاوه بر شمول مالیات و جرائم غیرقابل‌بخشش که از طریق عملیات اجرایی وصول می‌شود، مشمول مجازات‌های مقرر در ماده ۲۷۴ قانون مالیات‌های مستقیم از جمله مجازات‌های درجه ۶ محکوم خواهند شد.
نکته : علی الحساب مالیات مذکور شامل فروشندگان و خریداران ارز از طریق روش‌های قانونی برای تهیه ارز از جمله معاملات از طریق سامانه نیما و همچنین خرید ارز مسافرتی نمیشود و صرفا به معاملات ارزی اشخاصی تعلق می‌گیرد که با اعلام بانک مرکزی و نهادهای نظارتی از روش‌های غیرقانونی با اهدافی همچون سفته‌بازی و قاچاق ارز صورت می‌پذیرد.
به نظر میرسد اخذ مالیات ۱۰درصدی در روزهایی که دلار از مرز ۳۰ هزار تومان گذشته، راه‌حل دولت برای کنترل تقاضا و در نهایت کاهش قیمت دلار باشد.
اخذ مالیات ۱۰ درصدی از دلار موجب کنترل تقاضا می‌شود؟
به اعتقاد امیر هرتمنی، اخذ مالیات ۱۰ درصدی از معاملات ارزی قیمت ارز را ۱۰ درصد افزایش می‌دهد. این قانون توانایی جلوگیری از هجوم خرید نرخ ارز نخواهد داشت.
این اقتصاددان تاکید میکند: برای کنترل نرخ ارز باید تقاضا را محدود کنیم. برای این کار می‌توان از طریق محدودیت انتقالات ارزی، واردات کالاها و واردکنندگان به صورت غیرمستقیم تقاضا را کنترل کرد تا پس از آن موفق به کنترل نرخ ارز شویم.
چه کسانی مشمول مالیات می‌شوند؟
فعالان حوزه خرید و فروش ارز اعم اشخاص حقیقی و حقوقی همچون صرافی‌ها، مکلف به ثبت‌نام و پرداخت مالیات تعیین‌شده هستند و مردم عادی و کسانی که برای نیاز شخصی و با کارت ملی ارز می‌خرند، مشمول مالیات نمیشوند. این افراد در فاز اول توسط بانک مرکزی شناسایی و اسامی آنها به سازمان امور مالیاتی اعلام می‌شود که هماهنگی‌های لازم با بانک مرکزی در راستای اجرای این قانون فراهم شده است.
ضمانت اجرایی دارد؟
ضمانت‌های اجرای این قانون اینگونه است که هم از طریق قوه قهریه نسبت به مطالبه این مالیات اقدام می‌شود و در پایان سال نیز اختیار ورود حسابرسی به سازمان امور مالیاتی به این موضوع داده شده است؛ به طور کلی کتمان و پنهان کردن درآمد از محل خرید و فروش ارز جرم محسوب می‌شود؛ برآوردی از درآمدهای این قانون وجود ندارد و در فاز اول تنها هدف اخذ مالیات از خرید و فروش ارز تنظیم‌گری و مدیریت بازار ارز است.
مالیات‌هایی که از قبل در بازار ارز و طلا بود
غیر از مالیات خرید و فروش ارز، خرید و فروش ارز برای صرافی‌ها به واسطه اخذ کارمزد مشمول مالیات ارزش افزوده است که در حال حاضر صرافی‌های مجاز اظهارنامه مربوطه در این زمینه را پر می‌کنند و مالیات می‌پردازند. از سوی دیگر، مالیات دیگری که به جز طرح مالیات بر عایدی سرمایه مجلس که قرار است از طلا اخذ شود، مالیات خرید طلا از بانک مرکزی است که از سال ۱۳۹۷ این قانون اجرا شده و از این زمان به بعد خریداران طلا از بانک مرکزی طبق دستورالعمل مربوطه به سال خرید مورد نظر مالیات می‌پردازند.
نظر شما