به گزارش بیدار بورس، صنعت پتروشیمی کشور از جمله صنایعی است که می‌تواند محور توسعه، اشتغال‌زایی و درآمدزایی در اقتصاد ایران قرار بگیرد.

بررسی گزارش‌های شرکت ملی صنایع پتروشیمی در سال ۹۹ نشان می‌دهد که ایران در افق ۲۰۲۶ و تا پایان دولت سیزدهم از منظر میزان تولیدات محصولات پایه گوی سبقت را از عربستان می‌رباید و رتبه اول منطقه را به دست می‌آورد (تصویر ۱).

بدین ترتیب میزان تولید محصولات پتروشیمی ایران به ۵۷ میلیون تن در سال افزایش پیدا کرده و تقریبا دو برابر تولیدات این صنعت در سال ۲۰۲۰ می‌شود که تاثیر به سزایی در اشتغال‌زایی در کشور دارد.

تصویر ۱

اشتغالزایی ۱۰۷ هزار نفر در صنعت پتروشیمی ایران در سال ۹۹

طبق این گزارش میزان اشتغال مستقیم در صنعت پتروشیمی در هاب عسلویه ۲۲ هزار نفر، در هاب ماهشهر ۲۹ هزار نفر و در سایر پتروشیمی‌ها ۲۸ هزار نفر است. در نتیجه مجموع اشتغال مستقیم این صنعت ۷۹ هزار نفر است.

اما اشتغالزایی صنعت پتروشیمی در طرح‌های در دست اجرا نیز حائز اهمیت است. بدین صورت میزان اشتغالزایی در طرح‌های در دست اجرا در عسلویه، ماهشهر و سایر مناطق به ترتیب، ۱۰ هزار، یک هزار و ۱۷ هزار نفر است. در مجموع کل اشتغالزایی صنعت پتروشیمی در سال گذشته حدود ۱۰۷ هزار نفر محاسبه شده است.

فرصت اشتغالزایی ۱ میلیون نفری در پایین‌دست صنعت پتروشیمی

یکی از شاخص‌های اصلی سنجش اثربخشی صنایع، اشتغال مستقیم و غیرمستقیم حاصل از توسعه آنها است. صنعت پتروشیمی در کنار ایجاد ۱۰۷ هزار اشتغال مستقیم، در چشم‌انداز توسعه موجبات شکل‌گیری صدها بنگاه کوچک و متوسط در پایین دست خود (صنایع تکمیلی) شده است.

بررسی آمار حاکی از آن است که حدود ۱۵,۰۰۰ بنگاه فعال در صنایع پایین‌دست صنعت پتروشیمی در کشور مشغول به فعالیت هستند. یکی از مهمترین عوامل رشد و توسعه این بنگاه‌ها، تامین پایدار خوراک‌های موردنیاز آنها است.

در سال۹۹ صنعت پتروشیمی ۳.۳ میلیون تن پلیمر و ۲.۱ میلیون تن محصول شیمیایی (در مجموع ۵.۴ میلیون تن) در راستای تامین خوراک موردنیاز بنگاه‌های فعال در صنایع پایین‌دست صنعت پتروشیمی عرضه کرده است (تصویر ۲).

تصویر ۲

طبق گزارش شرکت ملی صنایع پتروشیمی، به ازای هر یک میلیون تن محصول پتروشیمی عرضه شده به صنایع پایین‌دست صنعت پتروشیمی، پتانسیل ایجاد ۱۷۰ هزار اشتغال وجود دارد. در نتیجه در صورت فعال بودن تمامی رشته صنایع پایین‌دستی پتروشیمی به ازای ۵.۴ میلیون تن مواد اولیه، خلق ۹۲۰,۰۰۰ فرصت شغلی در این صنایع قابل تصور است که نشان از اهمیت دو چندان صنعت پتروشیمی و صد البته صنایع پایین‌دست آن دارد.

همان طور که در تصویر ۱ نشان داده شد، تا افق ۲۰۲۶ تولید محصولات پایه صنعت پتروشیمی دو برابر خواهد شد. بدین ترتیب در صورت توازن در تولید محصولات پایه و برنامه‌ریزی برای توسعه صنایع پایین‌دستی و حمایت از آنها می‌توان این گونه ادعا کرد که یک فرصت استثنایی برای اشتغال‌زایی یک میلیون نفری دیگر در پایین‌دست صنعت پتروشیمی تا پایان دولت سیزدهم وجود دارد.