به گزارش بیداربورس، رامین ملماسی مدیرعامل کارگزاری بانک صنعت و معدن با بیان اینکه تجهیز و توسعه از مسیر بازار سرمایه از بخشهای مهم پیشبرد برنامههای توسعه اقتصادی هر کشور محسوب میشود به دنیای اقتصاد اعلام کرد: یکی از راهکارهای بازار سرمایه برای بهبود و کمک به گسترش فضای صنعت و کسب و کارها، فراهم کردن امکانات و تسهیلات لازم برای انتشار اوراق بهادار متنوع جهت تامین مالی شرکت های صنعتی مختلف است.
چرا که تامین مالی، چالش بزرگی برای اغلب بنگاههای اقتصادی و ساختار بازار مالی آنها بشمار میرود. در همین حال بانک مرکزی اخیرا با کمک بانک ها تصمیم گرفته برای مدیریت نقدینگی با انتشار اوراق گواهی گام، امکان تامین مالی غیرتورمی در زنجیره تولید را به ویژه برای شرکت های کوچک و متوسط حتی بزرگ فراهم کند.
نقش بازار سرمایه در بهبود ساز و کارهای صنعتی
محدودیت در تامین منابع مالی اصلیترین عامل بازدارنده بنگاههای اقتصادی برای توسعه کسب و کارها است. اما بازار سرمایه به شیوههای مختلف میتواند به این موضوع کمک کند. فرآیند تامین مالی و شفافیت شرکتهایی که در تابلوی بورس حضور دارند و روند آنها نیز مثبت است اهمیت دارد. اما با توجه به شرایط بازار، برخی شرکتهای صنعتی حاضر در بورس درباره تامین مالی اقبال کمتری دارند.
در این میان انتشار اوراق به عنوان راهکار مکمل کمک زیادی میکند. ولی در سوی دیگر استفاده از ابزارها و ساز و کارهای بازار سرمایه آشنایی با آنها را میطلبد. به همین دلیل مسیرها شاید ساده نباشند. علت اصلی فرآیند تامین مالی، سهولت آن است. البته بحث پذیرش شرکتها در بورس فرآیند سهل الوصولی نیست و اقدامات زیرساختی و صورتهای مالی شفاف میخواهد و چون نیازمند این فرآیند است معمولا بنگاههای صنعتی را با چالش و دلسردی مواجه میکند. در کل حضور در بازار سرمایه مزیتهای پنهان بیشتری دارد اما به نظر میرسد این موضوع باید بیشتر از قبل تفهیم شود.
دلایل طراحی انتشار اوراق تامین مالی گام
انتشار اوراق تامین مالی گام به چند دلیل طراحی شده است. مهمترین آنها شاید بحث کمبود منابع نقدینگی بانکها است که درباره تسهیلات با محدودیت هایی مواجه هستند. چرا که در فرآیند تولید، تسویه وجوه را آسانتر میکند. البته این اوراق باید سرعت و قابلیت انتشار داشته باشند. چرا که به ابزارهایی نیاز بود که به جای پول از اوراق استفاده شود.
حالا اگر از این اوراق به میزان مناسب استفاده نشده به دلیل عدم آشنایی بنگاهها است. بنابراین این قبیل ابزارها باید بیشتر تشریح شوند. در این طرح خریداران به جای اخذ وام یا طرح اعتبار اسنادی بانکها ابزار سومی هم دارند که اوراق گام خواهد بود. البته استفاده بیشتر از این اوراق در بورس کالا هم دنبال می شود.
تولیدکننده دوست دارد پول نقد دریافت کند و دریافت اوراق مطلوب آنها نیست به این دلیل که فرآیند تسویه خریدار را کند میکند. البته مشکلات دیگری مثل ضمانت به بانکها نیز وجود دارد با این حال چون متقاضی قرار نیست پول نقد تهیه کند جذاب است. خوشبختانه این طرح در بورس کالا وجود دارد و موثر است. از سوی دیگر به تجاریسازی عملکردها نیز کمک میکند.
دیگر مزایای اوراق گام
اوراق گام باید در زنجیره تولید قرار داشته باشد. البته تعریف زنجیره در این مورد کمی سخت است. در گروههای خودروسازی یا صنعت فولاد تعریف شده است. مثلا به جای تعهد به پیمانکارها اوراق مشارکت به آنها میدهند و این قابل تعریف است و روانسازی معاملات را تسهیل میکند. قطعهساز هم میتواند به جای بدهی به زیرمجموعه از این اوراق استفاده کند اما تعریف مختصات این زنجیره در دیگر صنایع مبهم به نظر میرسد.
به عنوان مثال در گروههای پتروشیمی کندی مشکل وجود دارد اما اوضاع در زنجیره ارزش صنعت فولاد بهتر است. انتشار این اوراق فصل جدیدی برای رونق معاملات خواهد بود. این اوراق از لحاظ زمان سررسید یکسال یا کمتر جای میگیرند. بنابراین با سایر اوراق تفاوت دارند و برای سرمایهگذارها در موعدهای کوتاه سررسید میشوند و این یکی از بزرگترین تفاوتهای اوراق گام با دیگر اوراق است.
توصیه به شرکت های صنعتی
این کاهش تقاضا برای کیفیت و افت تولید است. البته آسیبشناسی آن بسیار مهم است. باید دید اگر متاثر از رکود جهانی است که بنگاهها نمیتوانند تغییری در آن ایجاد کنند اما اگر از افت تولید و عدم توان مالی باشد باید فکری اساسی برای افزایش سطح کیفی داشته باشند. اما عقبگرد معاملات عمدتا بابت رکود جهانی است و در این شرایط، متقاضی قیمت پایینتری طلب میکند. در این وضعیت با رکود انتظاری به نظر میرسد این وضعیت تا یک ماه دیگر مشخص خواهد شد.
علت عدم استقبال شرکت های صنعتی از نهادهای مالی
عدم آشنایی و ضعف اطلاعرسانی دلیل اصلی بوده که بنگاهها و شرکت های صنعتی با این ابزارها آشنایی کامل ندارند و این نیز به سابقه فرآیند تامین مالی بازمیگردد. نگاه بنگاهها و شرکت های صنعتی به تامین مالی از بانک ها است. سرمایهگذاران به این فکر میکنند حساسیت و سختگیری لازم وجود داشته باشد که با کمترین ریسک از کنار آن عبور کنند.
در حقیقت علت جذابیت سیستم بانک محور این است که فرآیند کوتاهی دارد ولی انتشار اوراق گواهی به این شکل نیست. بنابراین اطمینان و علاقهمندی لازم کمتر وجود دارد. یکی دیگر از دلایل این اتفاق نیز زمانبر بودن و وجود برخی تشریفات اداری موجود است. از سوی دیگر عدم آشنایی بنگاهها با این فرآیند باعث شده کمتر مورد استقبال قرار گیرند. فرآیند تامین مالی در بازار سرمایه با پیچیدگیهایی همراه است و بخشی از این سختی به دلیل عدم آشنایی صاحبان کسب و کار و صنایع با روشها و ابزارهای متنوع تامین مالی است.
با دید مثبت از جایی که بازار سرمایه آغاز کرده، روند رو به رشدی وجود داشت. البته ایجاد زیرساخت فرآیند زمانبری است اما در زمان مقتضی که منابع کافی وجود نداشته از این فرآیند صرف نظر شده است. از طرفی نرخ اوراق هم در مقایسه با بانک ها جذاب نیست. یکی از راهکارهای حل مشکل این است که زمان لازم از طریق سازمانها و نهادهایی که در این بحث تاثیرگذار هستند، اختصاص داده شود تا موضوع اطلاعرسانی و معرفی این ابزارهای مالی و روشهای تامین مالی به صاحبان کسب و کار و فعالان اقتصادی صورت گیرد تا بر این موضوع اشراف کامل ایجاد شود.
نظر شما