به گزارش بیداربورس، برزو حق‌شناس درباره اثر مصوبات ۱۰ بندی حمایتی از بازار سهام بر معاملات به دنیای اقتصاد اعلام کرد: آیا این مصوبات در دو سال‌ گذشته راهگشا بودند که اکنون باشند؟ برای حل مشکل ابتدا باید آن را شناسایی و بعد از ریشه حل کرد اما با وجود اطلاع از مشکل ریشه، دست به اصلاح شاخ و برگ زده شود، اوضاع بدتر خواهد شد. کما اینکه در دو سال‌گذشته هم اوضاع بدتر شده‌ است.

برای مثال طبق یکی از بندها، سبدهای سهام کمتر از ۱۰۰‌ میلیون‌ تومان بیمه می‌شوند. مگر سال ‌۹۹ نگفتند سبدهای سهام کمتر از ۱۰‌ میلیون‌ تومان بیمه می‌شود؟ نتیجه چه بود و بازار به کجا رسید؟ وقتی وعده‌ای می‌دهند و اجرا نمی‌شود، بازار برای دفعه دوم، وعده‌های تکراری و بی‌ سرانجام را قبول نمی‌کند.

یکی دیگر از بندهای این مصوبه در خصوص کنترل نرخ بهره بین‌بانکی است. سال‌ پیش مصوبه ۱۰ بندی به قانون تبدیل شد و نرخ بهره هم آمده بود اما اجرا نشد و تکرار آن در مصوبات بعدی هم دردی از بازار دوا نخواهد کرد. در چنین شرایطی بازار اگر هم روند مثبتی در پیش گیرد، زودگذر خواهد بود. فعالان بازار ۱.۵ سال‌ است می‌گویند قوانین بازارگردانی ایراد دارد و در یکی از بندها بصورت موقت بسته شده‌ است. وقتی ایراد دارد باید کلا بسته و دستورالعمل اصلاح شود. وقتی ظرفی نشتی دارد همه منابع خارج می‌شود.

بخشی از ایرادات بورس در سطح اقتصاد کلان است که سازمان نمی‌تواند در آنها نقشی داشته باشد و باید رایزنی کند. مثل نرخ بهره، قیمت‌گذاری دستوری و برخی ایرادات مانند معاملات الگوریتمی و قوانین بازارگردانی و ... البته معاملات الگوریتمی بد نیست اما باید یا در اختیار همه باشد یا در اختیار هیچکس نباشد.

تا این مشکلات وجود دارد، بسته حمایتی خنده‌دار است. فعال بازار چرا باید به حرف سازمان اعتماد کند وقتی سال‌ پیش مصوبه ۱۰بندی ابلاغ و تبدیل به قانون شد ولی مهم‌ترین بند که نرخ بهره بین‌بانکی است، اجرا نشد؟ حتی نیازی نیست این موضوع در بندهای مصوبات مختلف ذکر شود. چون طبق قانون نرخ بهره بین‌بانکی باید ۲۰‌ درصد باشد اما این نرخ سال جاری پایین تر از ۲۰‌ درصد هم نرفته که میانگین آن رقم باشد. امروز هم که این نرخ نزدیک به ۲۱‌ درصد بود.

می‌توان به بازار سهام دروغ گفت اما نتیجه می‌شود وضعیت دیروز. بازار حتی برای کوتاه‌مدت هم دیگر واکنش مثبتی ندارد چون بی‌اعتماد شده و نسبت به حل ریشه‌ای مشکلات اقدام عملی صورت نگرفته است.

یکی از مشکلات ریشه‌ای بازار، نرخ بهره است که بانک‌ مرکزی به این موضوع اعتنایی نمی‌کند. اینکه نرخ سود باید بالا باشد یا پایین بحث دیگری است ولی طبق قانون ریاست بانک‌ مرکزی کار غیرقانونی انجام می‌دهد و وقتی به قانون و مصوبه ستاد اقتصادی هیات‌ دولت اهمیتی نمی‌دهد بعد از ۸‌ ماه وضعیت بورس بهتر از حالی که امروز دارد، نمی‌شود.

کامل ابراهیمیان نیز اعلام کرد: وضعیت بازار سهام، ملتهب و بسیاری از سرمایه‌گذاران، شاهد منفی‌شدن قیمت ها هستند و بازدهی‌های منفی را از دو سال‌ پیش تا الان تجربه کردند. از اصلی‌ترین دلایل این اتفاق مخصوصا در یکی دوماه اخیر، افزایش نرخ بهره در اقتصاد بود. نرخ بازده اوراق با درآمد ثابت در بازار به ۲۶ تا ۲۷‌ درصد رسیده و طبیعتا افزایش نرخ بازدهی این اوراق منجر به فشار مضاعف بر سهام شده و هزینه تامین‌مالی را برای شرکت‌ها بالا برده است.

هر چند بانک‌ مرکزی مدعی کنترل نرخ سود بین‌بانکی در محدوده ۲۰‌ درصد است اما متاسفانه عرضه سنگین اوراق با درآمد ثابت مختلف از جمله اوراق گام، بازگشایی اسناد خزانه و سایر اوراق شرکتی و نوعی رقابت بین شرکت‌های تامین سرمایه ‌برای فروش این اوراق با نرخ‌های تشویقی و بالاتر در بازار مشاهده می شود. این عرضه بیش از کشش بازار اوراق با درآمد ثابت منجر به افزایش بیش از ۷ درصدی نرخ بازدهی اوراق در کمتر از سه هفته اخیر شد.

مهم‌ترین کاری که باید اتفاق بیفتد، محدودیت عرضه این اوراق در بازار سهام و مدیریت کوتاه‌مدت میزان عرضه اوراق تا انتهای سال است و از افزایش بی‌ رویه نرخ اوراق در بازار جلوگیری شود. تا زمانی‌که این اتفاق نیفتد، فشار بر بازار سهام ادامه خواهد داشت.

مصوبات ۱۰بندی سازمان بورس در این سطح از بازار که نسبت P/ E گذشته‌نگر بازار در کف ارزنده‌ای قرار دارد و شرکت‌ها در ۶‌ ماهه نخست با رشد سودآوری ۲۰‌ درصدی مواجه بودند به‌نظر می‌رسد بتواند از التهاب موجود بکاهد اما انتظار سرمایه‌گذاران از شرکت‌های حقوقی و سهامداران عمده این است که حمایت مناسبی انجام دهند اما بسیاری از این گروه متاسفانه نظاره‌گر بازار بودند و درحالی‌ که ارزش دارایی تحت‌مدیریت آنها هر روز کاهش پیدا می‌کند، هیچ عملکردی دربرابر افت ارزش دارایی نداشتند.

بعضی از شرکت‌ها برای تامین منابع جهت پرداخت سود مجامع از محل فروش سهام و تامین نقدینگی اقدام می‌کنند درحالی‌ که می‌توانند با انتشار اوراق‌ تبعی یا از طریق سایر مجاری و عدم‌ عرضه دارایی سهام در این قیمت‌ها که ارزنده‌ هستند، اقدام کنند. امید است سازمان بورس و بانک‌ مرکزی در خصوص کنترل عاجل نرخ بهره موجود در بازار و جلوگیری از انتشار بی‌رویه اوراق با درآمد ثابت اقدام کنند.

به سهامداران خرد توصیه می شود در این سطح از بازار که افت بسیار سنگینی داشته نگاهی یک‌ساله داشته باشند. وضعیت بازار سرمایه در یک سال‌ آینده متفاوت خواهد بود. چرا که بعضی گزینه های پیشران موثر از جمله وضعیت نقدینگی در اقتصاد، وضعیت آتی نرخ ارز، وضعیت سودآوری شرکت‌ها و... مواردی هستند که در یک سال‌ آینده به نفع بازار سرمایه خواهد بود.

هر چند ریسک بودجه در پیش است که امید می رود کارشناسان و تصمیم‌گیران ریسک‌های زیادی را در این بخش به بازار سرمایه تحمیل نکنند. با توجه به اینکه ارزش بازار بیش از ۶.۵‌ هزار هزار میلیارد تومان است، طبیعتا تصمیماتی که اتخاذ می‌شود بصورت موقت اثر را گذاشته ولی بازار از نظر سود آوری شرکت‌ها و افت دو سال‌ گذشته به سطوح ارزندگی رسیده است.