به گزارش بیدار بورس، ۲۱ مهر سال گذشته بود که مجید عشقی، سکان سازمان بورس را برعهده گرفت، سهامداران که روزهای سخت ۹۹ را پشت سرگذاشته بودند، با آمدن عشقی و به پشتوانه وعده‌های دولت، باگمان تمام شدن روزهای سرخ بازار نفس راحتی کشیدند، اما این آرامش زیاد دوام نیاورد و پاییز همان سال با افزایش روند انتشار اوراق دولتی، بورس بار دیگر به کام سهامداران تلخ شد. حرف‌هایی زده شد، وعده‌هایی داده شد حتی بسته حمایتی ابلاغ شد که بار دیگر سهامداران بی‌اعتماد را دلگرم کند، اما با اجرایی نشدن همان دستورات حمایتی، آتش بازار روزبه‌روز کم‌فروغ‌تر میشد تا جاییکه ارزش معاملات به روزی ۲ هزار میلیارد تومان رسید. در روزهایی که بسیاری از کارشناسان دلیل بی‌رونقی بازار را کمبود نقدینگی میدانستند، در ابلاغیه‌ای جدید قول واریز سرمایه از صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت داده شد که میتوانست بازار را تکانی دهد. اما همین مهم هم زیر سایه تاخیر بسیار، قسط‌بندی و درنهایت دعوای بورس و صندوق توسعه ملی بر سر قرارداد و غیرقانونی بودن پرداخت‌ها کمرنگ شد تا جاییکه به نظر میرسد دیگر درد چندانی از بازار دوا نمیکند، چراکه هربار صندوق واریزی داشته باشد، فروشندگان فرصت فروش پیدا کرده و خروج نقدینگی از سمت حقیقی‌ها با ورود نقدینگی از سمت حقوقی‌ها مکمل میشود. سوال مهم اینجاست که چرا مسئولان همیشه یک قدم از بازار عقب‌تر هستند؟ اگر قصدی برای حمایت از بازار وجود داشته و به نیابت از همین مهم، ابلاغیه‌ای منتشر میشود، چرا با عدم نظارت و در نهایت اجرایی نشدن همان مصوبات به ذهنیت بازار در خصوص نیت حمایت از بازار آسیب میزنند؟

طلب صندوق تثبیت چقدر است؟

اوایل آبان ماه و در جلسه ستاد اقتصادی دولت با حضور ریاست سازمان بورس مطرح شد که مابقی تعهدات ۵۱۰ میلیون دلاری صندوق توسعه ملی نسبت به بازار سرمایه که در سال ۹۹ مصوب شده بود با احتساب واریزی‌های گذشته به صندوق تثبیت بازار واریز شده مورد تاکید رییس جمهوری قرار گرفته است. در همین ارتباط و طی چند مرحله صندوق توسعه ملی مبالغ مختلفی را به صندوق تثبیت بازار سرمایه واریز کرد. نخستین واریزی در پنجم آذرماه سال ۱۳۹۹ و به میزان ۱۰۰۰ میلیارد تومان بود. ۲۶ اردیبهشت سال ۱۴۰۰، ۱۰۳۴ میلیارد تومان به عنوان دومین واریزی، ۳۰ دی ماه همان سال نیز سومین مرحله از پنج مرحله به مبلغ ۶۵۰ میلیارد تومان انجام شد.

در سال جاری واریزی‌ها ادامه داشت و در روزهای یازدهم اردیبهشت‌ و هشت تیرماه به ترتیب ۱۳۰۰ و ۱۰۰۰ میلیارد تومان واریز شد. آخرین واریزی هم بعد از بسته ده‌بندی دولت به مبلغ یک‌هزار میلیارد تومان در تاریخ هفت آبان به صندوق تثبیت بازار واریز شد؛ که با این واریزی معوقات صندوق تثبیت به چهار هزار میلیارد تومان کاهش یافت.

چه زمانی به وعده‌های خود عمل میکنید؟

نزدیک به ۲ سال گذشت و دو بسته ۱۰ فرمانی صادر شد اما هنوز ۱۲ هزار میلیارد تومان وعده داده شده از صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار به صورت کامل واریز نشده است. چند سال دیگر باید بگذرد؟ چند بسته حمایتی دیگر باید منتشر شود و چند سهامدار دیگر باید زیان کنند تا صندوق توسعه، سازمان بورس و دولت به فکر این بیفتند تا به وعده‌های خود جامه عمل بپوشانند؟

تامین مالی غیرمستقیم دولت از بازار سهام

مدیرمعاملات کارگزاری اقتصاد بیدار درخصوص عدم واریز مبالغ تعیین شده از صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت گفت: اگر دولت با تصمیماتی چون افزایش نرخ خوراک و گاز در بودجه و افزایش مالیات و وضع قانون عوارض صادراتی و ... دست در جیب شرکت‌ها نکند، بازار احتیاجی به حمایت بازار از سوی دولت ندارد.

رنج بازار از کمبود نقدینگی

روزبه شریعتی مدیرمعاملات کارگزاری اقتصاد بیدار با تاکید بر اینکه بازار سرمایه در ماه‌های گذشته از کمبود نقدینگی رنج برده است، اضافه کرد: البته لزوما این نقدینگی نباید از سمت دولت واریز شود.

وی با اشاره به مفهوم و کارکرد اصلی صندوق توسعه ملی گفت: صندوق توسعه ملی در کشورهای پیشرفته جهت آبادی کشور برای سال‌های آتی و آیندگان آن کشور سرمایه‌گذاری میشود. اما نکته مهم به نوع دارایی آن صندوق برمیگردد، در کشورهای مدرن که اقتصاد قوی و بازار سرمایه پویایی دارند، ۱۵ درصد از دارایی صندوق را تبدیل به سهام میکنند تا آیندگان از سود این بازار منتفع شوند اما در ایران این سرمایه‌گذاری حتی به سهام شرکت‌های کم ریسک و عمرانی هم اختصاص پیدا نمیکند و همین مهم میتواند نشان از اهمیت کم و نااطمینانی اقتصاد به بازار سرمایه داشته باشد.

وعده‌هایی در حد حرف‌درمانی

شریعتی ادامه داد: با این حال، مسئولان برای بهبود شرایط بازار در سال ۹۹ وعده پرداخت سرمایه به صندوق تثبیت را دادند اما نکته اینجاست که هیچوقت اجرایی نشده و در نهایت در حد حرف‌درمانی باقی مانده است.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: آقایان فکر میکنند که پرداخت این پول لطفی به گردن بازار است، اما نکته مهم این است که این پول در مقابل پولی که دولت قبل از بازار خارج یا دولت کنونی از بازار تامین مالی میکند، رقم بسیار کوچکی است.

دولت دست در جیب شرکت‌ها نکند، حمایت لازم نیست

مدیر معاملات کارگزاری اقتصاد بیدار ادامه داد: اگر دولت با تصمیماتی چون افزایش نرخ خوراک و گاز در بودجه و افزایش مالیات و وضع قانون عوارض صادراتی و ... دست در جیب شرکت‌ها نکند، بازار احتیاجی به حمایت بازار از سوی دولت ندارد چرا که با نبود تصمیمات دولتی که هر لحظه شوک جدیدی به بازار وارد میکند، بازار به آرامش رسیده و سرمایه‌گذاران حقیقی جرات ورود به بازار و سرمایه‌گذاری را پیدا میکنند و به خودی خود مشکل کمبود نقدینگی بورس حل میشود.

دولت سود شرکت‌ها را کم میکند

وی افزود: دولت روحانی به گفته خود حدود ۳۵ هزار میلیارد تومان از بازار سرمایه تامین مالی کرد که با توجه به معنای تامین مالی در دولت، یعنی این تامین مالی فقط به صورت خرید و فروش سهام بوده است. اما در دولت کنونی که ادعای اولویت بورس داشته و به ظاهر تامین مالی مستقیم از بازار سرمایه نمیکند،   با تصمیماتی هزینه شرکت‌ها را افزایش داده و سود را از دل آنها بیرون میکشد درواقع دولت سیزدهم از بازار سرمایه تامین مالی میکند اما نه به صورت مستقیم.

بورس در الویت دولت نیست

ابولفضل شهرآبادی، مدیر عامل سبدگردانی داریک پارس در خصوص بسته حمایتی دولت از بورس و تزریق نقدینگی به صندوق تثبیت بازار به بیدار بورس، گفت: اکنون بازار سرمایه جزئی از الویت‌های دولت محسوب نمی‌شود، با وجود وعده‌های که داده شده باز هم ما شاهد خروج نقدینگی از سوی سرمایه‌گذاران حقیقی هستیم.

به گفته وی، در حال حاضر سرمایه‌گذاران حقیقی هیچ اعتمادی به بازار بورس ندارند زیرا هیچ حمایتی از سوی دولتمردان دیده نشده که موجب دلگرمی و بازگشت سرمایه‌ به بازار سهام شود.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: عواملی همچون بسته حمایتی ده بندی که روز گذشته دولت در خصوص بازار سرمایه فرمان داد بسیار برای بازار "خوب" است اما میتوان گفت اکنون برای انجام اینگونه موارد کمی "دیر" شده است.

شهرآبادی با بیان اینکه اگر بورس کمی برای دولت در الویت قرار داشت تاکنون به وعده خود مبنی بر واریز پول به صندوق تثبیت بازار جامه عمل می‌پوشاند، تصریح کرد: با تاسف میتوان گفت خود سازمان بورس نیز مدت‌هاست اعلام حمایتی حتی بصورت شفاهی از بورس نکرده است.

به عقیده وی در حال حاضر بازار بسیار ارزنده است اما به دلیل عدم اطمینان و کمبود نقدینگی شاهد روند نزولی بازار هستیم.