جهش خیره کننده بازارسرمایه
مهبد قندچی، مدیر واحد تحلیل و آموزش کارگزاری بورس بیمه ایران در خصوص روند امروز بازارسرمایه به بیداربورس گفت: بورس تهران یک روز پر قدرت دیگر را به نمایش گذاشت و از همان دقایق ابتدایی روند خود با رونق آغاز کرد و هر چه به میانه‌های بازار نزدیک‌تر شدیم، سمت تقاضا قدرت بیشتری گرفت تا در یک روز خوب شاهد جهش خیره‌کننده ۴۵ هزار واحدی و پیشروی شاخص تا ارتفاع یک میلیون و ۳۹۰ هزار واحد باشیم.
فاصله بورس از شرایط پیچیده مهرماه و روزهای ابتدایی آبان
او اضافه کرد: رشد جدی حجم و ارزش معاملات (رسیدن به سطوح ۵.۸۰۰ میلیارد تومان) در کنار سرعت گرفتن ورود نقدینگی و همچنین گام‌های قدرتمند شاخص هم‌وزن نشان می‌دهد که بازار با آن شرایط سخت و پیچیده مهر ماه و روزهای ابتدایی آبان به یکباره فاصله زیادی گرفته است و به نظر در این مقطع باید چند مولفه مهم را مورد بررسی قرار داد.
وی در بررسی مولفه اول و دوم اظهار کرد: مولفه اول، P/E بازار است که رقم آن به پایین‌ترین سطح ۶ – ۷ سال اخیر یعنی ۵.۵ واحد بازگشته بود و همچنین مولفه دوم، P/S بازار است که همین چند روز اخیر به سطوح کمتر از ۱.۶ واحد هم رسیده بود حال جالب است بدانید که سقف P/E بازار در مرداد سال ۹۹ حدود ۳۸ واحد و سقف P/S نیز نزدیک به ۱۰ واحد بود ... !
ارزش دلاری بازار خنده‌دار است
قندچی در تشریح مولفه بعدی بیان کرد: مولفه سوم، ارزش دلاری بازار است که با وجود رشد روزهای اخیر کماکان در سطوح نازل و باورنکردنی ۱۶۰ میلیارد دلاری قرار دارد یعنی ارزش بازار بیش از ۶۰۰ نماد حاضر در ۲ تابلوی بورس و فرابورس تنها ۱۶۰ میلیارد دلار است که واقعا رقم خنده‌داری است که به لطف رفتار دولت و زیاده‌خواهی‌ها و بی‌تدبیری‌های او رقم خورده است.
مدیر واحد تحلیل و آموزش کارگزاری بورس بیمه ایران با اشاره به اینکه مولفه چهارم، وضعیت تکنیکی بازار است، گفت: از اوایل شهریور بارها به این نکته اشاره شد که احتمالا زمان برگشت قطعی بازار اواخر مهر و اوایل آبان خواهد بود و حال می‌بینیم که بازار با رسیدن به زمان مقرر، واکنش درخور توجهی از خود بروز داده است.
پول با بازارسرمایه آشتی می‌کند؟
او در تشریح مولفه بعدی عنوان کرد: مولفه پنجم حجم است که طی مدت اخیر به شدت کاهش یافته بود و حتی سطوح کمتر از ۲ هزار میلیارد تومانی را هم دیده بود اما طی روزهای اخیر به یکباره با جهش جدی به بیش از ۵ هزار میلیارد تومان (در روز) رسید که این موضوع چراغ راه بسیاری از سهامداران است و به نوعی امیدواری به آشتی پول با بازار را تقویت می‌کند.
سیگنال تورمی دلار برای بورس
وی ادامه داد: مولفه ششم یا بهتر است بگوئیم درایور اصلی بازار، دلار است که به یکباره فنر فشرده‌اش به دلایلی نظیر مشکلات اقتصادی و سیاسی داخلی و خارجی رها شده و یکباره با شکست سطح ۳۳ هزار تومان، در مسیر رشد قرار گرفته است البته هنوز اثرات واقعی دلار باقی مانده و بطور کل بروز نکرده اما در کل دلار و رشد آن همیشه یکی از اصلی‌ترین درایورها بوده که به دنبال خود جریان پول را می‌کشاند و به بازار شوک وارد می‌کند درخصوص دلار، باید دید دلار نیمایی به چه شکلی و با چه سرعتی و سیاستی فاصله خود با دلار در بازار آزاد را کم می‌کند، اما به هر جهت بازار از رشد دلار سیگنال تورمی جدی را دریافت کرده و این موضوع را نمی‌توان نادیده گرفت.
قندچی مولفه هفتم را چشم‌انداز دانست و تاکید کرد: در اینجا، منظور ما از چشم‌انداز، رفتار دولت است چرا که دولت طی یکسال و نیم اخیر نشان داده هیچ ارزشی برای بازار و سهامدار قائل نیست و صرفا به فکر نان و روزی خود از طریق بهانه‌هایی نظیر دریافت مالیات، عوارض، نرخ‌گذاری دستوری و دست‌درازی به جیب شرکت‌ها در راستای پوشش بودجه است، اما در روزهای اخیر مقداری فضا با فشار سهامدار، شدت گرفتن خروج پول و تحت فشار قرار گرفتن بازار ارز، تغییر کرده است که به نظر اگر این رویه ادامه پیدا کند و تهدیدهای بودجه سال ۱۴۰۲ تبدیل به فرصت شود، نقدینگی بیشتری با کاهش ابهامات راهی بازار خواهد شد به ویژه اینکه با خارج شدن دلار از مدار منطق، بازار راهی به غیر از رشد ندارد.
به عقیده مدیر واحد تحلیل و آموزش کارگزاری بورس بیمه ایران مولفه هشتم یعنی ریسک سیاسی تنها مولفه‌ای است که به سود بازار نیست و البته سد محکمی در برابر هفت مولفه اخیر است، منظور از ریسک، تحولات سیاسی از توقف مذاکرات و احتمال فعال شدن مکانیزم ماشه گرفته تا نشست شورای حکام، نشست جی ۷، انتخابات کنگره آمریکا، برگشت نتانیاهو به قدرت و اعتراضات داخلی است و بدترین اتفاق این است که دولت بخواهد برای کنترل ریسک دست به اقدامات غیرمنطقی و سرکوب قیمتی بزند که اتفاقا زمینه و مهارت این کار را هم داشته و یکی از نگرانی‌های بازار همین موضوع است، البته عموما بحث سرکوب قیمتی، کوتاه‌مدت است و طبق روال گذشته، اقتصاد با یک فاز تاخیر سیلی دردناکی به گوش دولت خواهد زد.
عامل اصلی رشد دلار چیست؟
او در خصوص مولفه آخر خاطرنشان کرد: مولفه آخر، وضعیت نقدینگی و اثرات آن بر نرخ ارز است، شاید برخی فکر کنند، عامل اصلی رشد نرخ ارز در این سالها، اتفاقات و تحولات سیاسی بوده، اما اینطور نیست و عامل اصلی رشد دلار در این سالها، رشد نقدینگی بوده که در این مسیر اتفاقات تلخ سیاسی و اعمال تحریم‌های شدید، به سرعت رشد دلار دامن زده است که برای بررسی دقیق‌تر این موضوع، به ۴۳ سال قبل بر می‌گردیم که از ابتدای انقلاب تا سالهای ۹۷ و ۹۸ متوسط رشد نقدینگی ۲۸ تا ۳۰ درصد بوده است اما در ۳ سال گذشته رشد آن شتاب گرفته و به مدد رفتار دولت‌ها به حدود ۴۰ درصد (در سال) رسیده است.
وی ادامه داد: در گام نخست باید امیدوار بود سرعت رشد نقدینگی بیشتر نشود، چراکه اگر دولت با همین فرمان آشفته که از مرداد سال گذشته در پیش گرفته، پیشروی کند، با سرعتی بالایی به ته دره خواهیم رسید، اما فعلا فرض بر این است که رشد نقدینگی تعدیل شده و جایی بین ۳۰ درصد (۴۰ سال اول) و ۴۰ درصد (۳ سال اخیر) یعنی محدوده ۳۵ درصد قرار گیرد.
به عقیده قندچی در مقطع فعلی، نقدینگی کشور به مرز ۶.۰۰۰ همت رسیده است، بنابراین اگر با فرمان (رشد ۳۵ درصدی) پیش برویم، نقدینگی کشور طی ۱۰ سال آینده از رقم ۱۲۰ هزار همت (رشد ۲۰ برابری) عبور خواهد کرد!
مدیر واحد تحلیل و آموزش کارگزاری بورس بیمه ایران در پاسخ به این سوال که رشد نقدینگی چه اثری و یا اهمیتی برای بازار سرمایه دارد، گفت: اهمیت این موضوع در نرخ ارز است! اگر تعادل نقدینگی به دلار را ۲۵۰ میلیارد دلار در نظر بگیریم، احتمالا نرخ ارز هم طی سال آینده (با فرض در نظر نگرفتن حذف صفرهای اسکناس) به ۵۰۰ هزار تومان (رشد ۱۴ برابری) خواهد رسید که در نگاه اول، تصور رسیدن دلار به چنین نرخی ذهن انسان را مشوش و آشفته می‌کند اما این موضوع لاجرم با فرمانی که دولت به دست گرفته، اتفاق خواهد افتاد، ضمن اینکه رشد دلار طی ۱۰ – ۱۲ سال اخیر حدود ۳۰ برابر بوده است، بنابراین چنین رشدی، چندان هم عجیب نیست.
او در تشریح خروجی این موضوع بیان کرد: خروجی این موضوع، اهمیت دارایی‌های ما در بازارها است، بطور قطع دارایی ما در بانک‌ها با فرض سپرده شدن طی یک دهه، بیش از ۶ برابر نخواهد شد و این در شرایطی است که دلار بیش از ۲ برابر سپرده بانکی رشد خواهد کرد و طبیعتا بازدهی بازار سرمایه هم (طبق روال تمامی دوره‌های رشد تورمی و بدون در نظر گرفتن اصلاح پس از دوره رونق) کمتر از رشد ۲۰ برابری دارایی نخواهد بود.
وی افزود: برخی معتقدند بازار سهام مفت‌ترین دارایی است که اتفاقا اعتقاد درستی است؛ آن هم در شرایطی که قیمت مسکن از مرز حباب هم گذشته است اما فعلا ترس از برخی ریسک‌ها سبب شده تا قیمت سهام به نازل‌ترین سطح ممکن برسد و دقیقا در دل برخی از همین ریسک‌ها است که می‌توان با کسب بازدهی‌های طوفانی در برابر تورم و اتفاقات پیش رو در امان بود.
روزانه قیمت‌ها را چک نکنیم ... !
به گفته قندچی نکته مهم این است که سهام می‌تواند سود تقسیمی هم داشته باشد اما در بازار ارز و طلا خبری از DPS نیست بنابراین با کمی تامل می‌بینیم که حتی خرید سهام در سطوح فعلی و یا حتی قیمت‌های بالاتر هم ریسک چندانی برای سرمایه‌گذاران ندارد، علی‌الخصوص که اثرات افت قیمت کامودیتی‌ها در بازارهای جهانی هم در قیمت سهام منعکس شده و فقط کافی است با دارایی‌های ارزشمندی همچون سهام به مانند ملک برخورد کنیم و پس از خرید، روزانه قیمت‌ها را چک نکنیم ... !
خبرنگار: نازنین درویشی
نظر شما