به گزارش بیداربورس، سلمان نصیرزاده درباره وضعیت روزهای اخیر بورس که با ورود شاخص به کانال ۱.۴ میلیون واحدی و نوسان مثبت و منفی مواجه شده در دنیای اعلام کرد: نوسان مثبت بازار سهام از مرداد ۹۹ تا امروز که شامل خرداد و اسفند۱۴۰۰ میشود ، متغیرهای مشترکی داشتند. یکی از این مولفهها ارزندگی شدید قیمتها بود. یعنی P/ E بازار در این دو دوره به محدوده بسیار جذابی رسیده و باعث شده بازار بعد از تجربه یک شوک شدید در سطوح جذابی از نظر ارزندگی قرار گیرد.
علاوه بر این رشد نرخ دلار و کاهش سیاستهای پولی انقباضی، مولفههای ثابتی بودند. یعنی نرخ بهره اوراق روند نزولی پیدا کرده و به محدوده حدود ۱۸ درصد نزدیک شده است. این موارد در دوره رشد اخیر هم شرخ داد اما علاوهبر این سه مولفه در خرداد و اسفند سال قبل، التهابات سیاسی کاهش یافت و خوشبینی به امضای برجام وجود داشت. در داخل هم فضای سیاسی ملتهب نبود.
در دوره اخیر که شاخص به محدوده یک میلیون و ۲۴۰ هزار واحد رسید، فضا هیجان فروش از شهریور و مهر شکل گرفت و باعث شد قیمتها از نظر بنیادی به سطوح ارزندگی شدیدی برسند. علاوهبر این رشد بازار با افزایش نرخ ارز مواجه شد و دلار آزاد و نیما به محدوده ۳۶ و بیش از ۲۷ هزار تومان رسید.
تا اینجا مولفهها در مقایسه با دو دوره رشد همخوانی داشتند اما وجه تمایزی نیز وجود داشت. برخلاف دورههای گذشته که فضای نسبتا آرام سیاسی و خوشبینیهایی نسبت به امضای برجام وجود داشت، رشد بازار سهام در آبان در یک دوره بهشدت ملتهب سیاسی چه از نظر داخلی و چه خارجی اتفاق افتاد. این یعنی با وجود اینکه بازار سهام نوسان بسیار مثبتی را تجربه کرد اما از تمام قطعات پازلی که برای این رشد مورد نیاز بود، بهرهمند نبود.
در این مقطع دو سناریو ممکن است رخ دهد. اگر میانگین حجم و ارزش معاملات به کمتر از ۴ هزار میلیارد تومان کاهش نیابد و بازار در همین سطوح نوسان کند و حمایت و اعتماد سهامداران جلب شود برای موج بعدی رشد آماده خواهد شد اما اگر این فضا بههم بریزد، خروج پول شدید شود و ارزش معاملات به کمتر از ۴ هزار میلیارد تومان برسد، مجددا فضای بدبینی به بازار تزریق میشود.
درحال حاضر فشار عرضه بیشتر از تقاضا است و با توجه به اینکه در دو سه روز گذشته بازار نتوانست سطح بیشتر از یک میلیون و ۴۲۰ هزار واحد را ببیند در محدوده فعلی سناریوی اصلاحی که دیروز نیز نسبت به روزهای قبل شدیدتر بود قابل تایید است و با توجه به اینکه در روزهای گذشته به تدریج ارزش معاملات کم شد و از پیک حدود ۶۷۰۰ میلیاردی در ۱۷ آبان تا ۳۸۰۰ میلیارد تومان کاهش داشت و دیروز نیز این روند با فشار بیشتر خروج پول حقیقی ادامه یافت. بنابراین اصلاح تا محدوده یک میلیون و ۳۸۰ هزار واحد کاملا قابلبرآورد است.
در این میان آنچه از اهمیت بالایی برخوردار است فشار اصلاح است. برای اینکه بازار بخواهد رشد بیشتری داشته باشد و وارد محدوده یک میلیون و ۵۰۰ و سپس ۶۰۰ هزار واحد شود، احتیاج به تعدیل سیاستهای انقباضی، افزایش خوشبینیهای سیاسی و کنترل ریسکهای بودجه دارد اما در حال حاضر این مولفهها کمرنگ هستند. در این شرایط همین که بازارسازها بتوانند شاخص را در محدوده یک میلیون و ۳۸۰ هزار واحد حفظ کنند تا بازار چند روز در این سطح نوسان کند و بعد از آن با فراهم شدن شرایط لازم حرکت داشته باشد،اقدام بزرگ و مورد نیاز بازار است.
اعتماد برای بازار بسیار مهمتر از رشدهای هیجانی است. چراکه بازار فضای بدبینی دوماهه در شهریور و مهر و بعد از آن رشد بسیار خوب ۱۴ درصدی به طور میانگین و ۳۰ درصدی در سهام شاخصساز داشت و این رشد در حالی است که بازار پازل کاملی برای رشد در کوتاهمدت را نیز در اختیار نداشت. بنابراین بخشی از این رشد ( حدود ۶۰ هزار واحد) مازاد و به دلیل فشار مسائل غیربازاری در مهرماه بوده و بازار در حال رسیدن به نقطه تعدیل است.
پس از نزدیک شدن شاخص به سهام کف تعادلی، بورس باید برای ورود به فضای اعتمادی حمایت شود و در مولفههای اعتمادی برای رشد در این بازه باید به کمک بازار بیایند و این اتفاق بسیار مهمتر از آن است که بازار به رشد هیجانی ادامه دهد. چون بعد از رشدهای هیجانی با ریزشهای سنگین مواجه خواهد شد.
علاوه بر این با توجه به ریسکهای فعلی و سیاستهای انقباضی حاکم از نظر بنیادی P/ E ارزنده بازار محدوده ۵ تا نهایتا ۷ مرتبه است که در فضای فعلی اگر به کمتر از این حد برسد، بازار بسیار ارزنده میشود و فضای پنیکی اتفاق میافتد و P/ E بیش از ۷ مرتبه هم با متغیرهای فعلی بازار ارزندگی را از دست میدهد و فشار فروش اتفاق میافتد. هرقدر بازار در این سطوح حرکت کند تا متغیرهای بنیادی بازار مثبت باشد، میتوان P/ E بالاتری را هم آزمون کرد ولی فعلا در این فضا P/ E موجود برای رشد مناسب است.
نظر شما