به گزارش بیداربورس، مجید کریمی مدیرکل دفتر تحقیقات و سیاست های پولی وزارت اقتصاد با اشاره به ساز و کار و عملکرد اوراق گام به تسنیم اعلام کرد: این اوراق با هدف ابزارسازی برای تأمین اعتبار شرکت های تولیدی در قالب زنجیره تأمین ایجاد شد. تولیدکنندگان بر اساس فاکتور خرید مواد اولیه، درخواست انتشار این اوراق را از موسسه اعتباری عامل در وجه بنگاه فروشنده مواد اولیه می‌کنند. دارنده اوراق گام می‌تواند آن را بابت خرید نهاده به سایر بنگاه‌های عضو سامانه گام منتقل کند و از این طریق تامین مالی تولیدکنندگان صورت می‌گیرد.

شرکت‌های تولیدی با استفاده از این روش فرصت دارند بدون پرداخت هزینه، مواد اولیه را دریافت کرده و نسبت به تولید محصول اقدام کنند و با فروش محصولات در بازار، هزینه خرید مواد اولیه را بپردازند. این روش با کاهش نیاز به نقدینگی برای خریداران مواد اولیه، منفعت فعالان بخش تولید را فراهم کرده و به استمرار تولید در زنجیره‌های مختلف منجر می‌شود. در مقیاس سالانه بالغ بر ۶۵ درصد وام بانک‌ها در قالب سرمایه در گردش به کلیه بخش‌های اقتصادی پرداخت می‌شود، تامین بخشی از نیاز به سرمایه در گردش از طریق انتشار اوراق گام از یکسو با ایجاد پیچیدگی در نقدینگی و از سویی دیگر در صورت عدم نکول این اوراق در سررسید، کاهش خلق نقدینگی را به همراه داشته که در نهایت باعث کاهش تورم می‌شود.

اوراق گام در وهله اول در بازار پول انتشار یافته و با قیمت اسمی در این بازار در زنجیره تامین گردش می‌یابد و موسسات اعتباری عامل، نرخ کارمزد مشخصی را که توسط هیات عامل بانک مرکزی تعیین و ابلاغ می‌شود دریافت می‌کنند که در شرایط فعلی این نرخ ۴ درصد است.

در طراحی اوراق گام، امکان تنزیل در بازار سرمایه دیده شده که در راستای افزایش نقدشوندگی و در نتیجه جذابیت این اوراق است. در صورت درخواست دارنده، اوراق وارد بازار ثانویه شده و در بازار تنزیل می‌شود. با توجه به حاکم بودن ساز و کار بازار در بازار اوراق بدهی، نرخ اوراق بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. بنابراین افزایش عرضه اوراق با کاهش در قیمت، نرخ آنها را افزایش می‌دهد و در صورت افزایش تقاضا، نرخ اوراق کاهش می‌یابد.

نرخ‌ ابزارهای مالی در بازار سرمایه ملاک تصمیم‌گیری برای فعالان اقتصادی است. با ایجاد تفاوت قابل توجه در نرخ‌های بازاری، عملا فرصت‌های آربیتراژی ایجاد شده که در نهایت منجر به هم‌سویی نرخ‌ها به سوی یکدیگر می‌شود. در خصوص نرخ اوراق گام می‌توان با ایجاد امکان بازارگردانی مناسب این اوراق توسط صندوق‌های اختصاصی بازارگردانی از تسری نرخ آن اوراق به سایر اوراق بدهی جلوگیری کرد.

اوراق گام در ابتدا در بازار پول انتشار می‌یابد و آمار ارائه شده توسط بانک مرکزی با آمار سازمان بورس متفاوت است. بر مبنای داده های مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس، حجم انتشار اوراق گام از ابتدای سال ۱۴۰۰ تا انتهای مهر سال جاری بالغ بر ۲۷.۸ هزار میلیارد تومان است که ۷.۴ درصد کل ارزش انتشار اوراق بدهی در بازار سرمایه در بازه زمانی مورد اشاره است.

طبق اطلاعات بانک مرکزی تا انتهای هفته سوم آبان ماه، ۳۶.۳ هزار میلیارد تومان اوراق گام در بازار پول منتشر شد.