به گزارش بیداربورس بیش از یک ماه است که محمدرضا فرزین بر صندلی ریاست کل بانک‌مرکزی تکیه زده و جایگزین علی صالح‌آبادی شده است.

هرچند که از ریاست فرزین بر بانک مرکزی مدت زیادی نگذشته، اما او سامانه‌های جدیدی از جمله ناخدا و مرکز مبادلات ارزی را روی کار آورده است؛ با این حال باید دید که این سامانه‌ها و سیاست‌ها توانسته‌اند دردی از قیمت دلار و سکه که این روزها ترمز بریده‌اند دوا کند یا خیر.

در همین راستا به بررسی روند قیمت دلار و سکه از ابتدای ریاست فرزین تا به امروز می‌پردازیم.

• قیمت دلار آزاد

• قیمت طلا ۱۸ عیار

• قیمت سکه بهارآزادی

*بانک‌مرکزی به مهم‌ترین وظیفه خود عمل نکرد؟

آمارها نشان‌دهنده رشد بیش از ۵ درصدی قیمت دلار در کمتر از دوماه است و این مهم در حالی رخ داده که محمدرضا فرزین در اولین روزهای ریاست خود گفته بود که مهمترین وظیفه بانک مرکزی، کنترل نرخ تورم و ارز است اما نه تنها نرخ ارز کنترل نشده بلکه با رشد نیز همراه بوده است؛ از سویی دیگر نرخ تورم سالانه دی ماه ۱۴۰۱ برای خانوارهای کشور به ۴۶.۳ درصد رسیده که نسبت به همین اطلاع در ماه قبل، ۱.۳ واحد درصد افزایش یافته است. همچنین نرخ تورم ماهانه نیز به ۴.۳ درصد رسیده که در مقایسه با همین اطلاع در ماه قبل، ۲.۴ واحد درصد افزایش داشته است.

*بازگشت به سیاست‌های اشتباه گذشته؟

یکی از سیاست‌های جدید بانک‌مرکزی دلار ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی است که به دلار فرزینی نیز معروف است. این دلار برای اقتصاد کشور غریبه نیست و یادآور دلار ۴۲۰۰ تومانی یا همان ارز جهانگیری است که به دلیل رانت‌های زیادی که به وجود آورد دولت در ابتدای سال تصمیم به حذف آن گرفت.

حال خیلی از کارشناسان این سیاست را نادرست می‌دانند و معتقد هستند که این مهم می‌تواند بار دیگر موجب ایجاد رانت و فساد گردد. اما فرزین دلار خود را متفاوت از ارز ۴۲۰۰ تومانی می‌داند و در این رابطه می‌گوید: "ارز ۴۲۰۰ تومانی قرار بود تمام نیازها را تامین کند اما ارز نیمایی ما برای کالاهای اساسی و مواد اولیه و ماشین آلات مورد نظر است‌. نرخ ۴۴ هزار تومان بازار آزاد نرخ واقعی نیست و علامت دهی غلط به بازار کالا می‌دهد. حتما با مداخله مناسب در بازار این نرخی که نباید بپذیریم را کاهشی خواهیم کرد."

براساس آمارهای موجود در زمان ریاست فرزین ۶.۵ میلیارد دلار ارز در سامانه نیما به نرخ ۲۸۵۰۰تومان عرضه شده که با احتساب اختلاف قیمت حدود ۱۵هزار تومانی با بازار آزاد متوجه توزیع ۱۰۰هزار میلیارد تومان رانت ناقابل فقط در ۴۰روز می‌شوید.

• نگاه منتقدین:

آلبرت بغزیان، کارشناس اقتصادی:

اگر قرار باشد مثل زمان ارز ۴۲۰۰ تومانی، دلار را بگیرند و بانک مرکزی نظارت نکند و کالاهایی وارد شود که این کالاها با قیمت‌های ارز آزاد فروخته شود، عملا به شکست می‌خورد و ایجاد رانت می‌کند. دلار ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان عدد پایینی نیست و این عدد برای اقتصاد ما بالاست؛ اقتصادی که بتواند برای رفاه مردم خود تورمی را متناسب با رشد درآمد ایجاد کند و قدرت خرید را بالا ببرد تا امیدی برای خانه‌دار شدن و خودرودار شدن ایجاد شود. این نرخ هنوز هم کماکان بالاست.

• نگاه موافقین:

مرتضی افقه، عضو هیئت علمی دانشگاه اهواز:

آزاد سازی نرخ ارز در وضعیت تورمی کنونی که اقتصاد رشد نیافته و قدرت خرید مردم به شدت پایین آمده رویکردی ضد مردمی است که رئیس جمهورو دولت باید ناظر به این وضعیت، بهترین تصمیم را اتخاذ کنند. در غیر این صورت نمی‌توان تایید کرد رویکرد دولت حمایت از اقشار ضعیف جامعه است چرا که امروز نزدیک به شصت میلیون نفر در ایران یارانه می‌گیرند یعنی نیازمند حمایت‌های دولت در زمینه تامین معاش هستند. برای اینکه رانتی بین گیرندگان دلارهای دولتی توزیع نشود بهتر است دولت خود مواد اولیه و نهاده‌های مورد نیاز کالاهای اساسی را وارد کند، تا دولت مانع توزیع رانت شود و اجازه ندهد گیرندگان ارز ارزان؛ دلارهای مرتبط با تامین معیشت ارزاق ارزان مردم را در بازار آزاد به فروش برسانند.

خبرنگار: نازنین درویشی