مرتضی کاظم‌پور - مدیر عملیات کارگزاری پیشرو در خصوص روند معاملات در بازار سرمایه به بیدار بورس، گفت: این روزها شاخص کل در یک کانال نزولی (در تایم هفتگی) در حرکت است و بسیاری از تحلیلگران امیدوار هستند که شاخص بعد از پولبک به مقاومت شکسته شده (سقف ۹۹) بتواند مجددا گارد صعودی داشته باشد.

** بازار سرمایه با چالش‌های جدی مواجه شده است

 وی با بیان اینکه از شهریور ۱۴۰۰ شاخص کل دو مرتبه در این حالت بوده که نخستین مرتبه این حرکت نزولی ۲۵ هفته و مرتبه دوم ۲۷ هفته ادامه داشته است. تصریح کرد: جدای از نگاه تکنیکال باید به این موضوع نیز اشاره شود که در ماه‌های اخیر اخبار بنیادی خوبی برای رشد جدی بازار مخابره نشده است؛ برای مثال مدتی است که دلار نتوانسته بالاتر از ۵۰ هزار تومان تثبیت کند، عرضه خودرو در بورس کالا به یک معما تبدیل شده است!

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: قیمت‌گذاری دستوری در بسیاری از صنایع باعث شده تا آنها زیان‌ده شوند (مانند شوینده‌ها)، ابلاغیه اخیر در زمینه ممنوعیت صندوق‌های درآمد ثابت در اخذ موقعیت در بازار اختبار معاملات و چندین و چند مورد دیگر، همگی بر این مطلب صحه می‌گذارند که بازار سرمایه با چالش‌های جدی مواجه شده است.

** رفت و برگشت نرخ تسعیر ارز با صنعت پالایشی چه خواهد کرد؟

کاظم‌پور خاطر نشان شد: اخیرا نیز شاهد آن بودیم که افزایش نرخ تسعیر ارز برای محاسبه قیمت پایه پتروپالایشی‌ها موجی از تقاضای یک روزه را در بازار ایجاد کرد و سپس در کمتر از یک روز این نرخ مجددا به ۲۸,۵۰۰ بازگشت! و فشار فروش جدی در این صنعت ایجاد شد.

** نرخ جدید سقف خوراک ۱۷ اردیبهشت به تصویب رسیده؟

وی با اشاره به اینکه در روزجاری نیز نامه‌ای به تاریخ ۱۷ اردیبهشت ماه (روزی که ریزش بازار شروع شد) در زمینه افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها منتشر شد که خود موجی از اعتراضات فعالان بازار را به همراه داشت. افزود: این اتفاقات ناخوشایند، ذهنیت تحلیلگران و فعالان بازار را به این سمت سوق می‌دهد که فردی در بازار سرمایه ایران موفق خواهد بود که رانت اطلاعاتی داشته باشد!

مدیر عملیات کارگزاری پیشرو ادامه داد: مسئولان باید در جریان باشند که یکی از راه‌های کنترل تورم، هدایت نقدینگی به سمت بازار سرمایه و جذب آن توسط شرکت‌ها است؛ اما مسئولان با رفتارهای غیرمنطقی، وضع قوانین بدون بررسی اولیه و سپس تغییرات آن و با قیمت‌گذاری دستوری؛ عدم اطمینان فعالان بازار را افزایش داده و شرکت‌های مهم کشور را به سمت تعطیلی هدایت کرده‌اند.

** حاشیه سود ناخالص صنعت پتروشیمی و شیمیایی

وی افزود: باتوجه به اطلاعات منتشر شده، بهنظر میرسد که شرکت‌های پتروشیمی و شیمیایی فعال در بازار سرمایه روز به روز شرایطشان بحرانی‌تر می‌شود و شنیده‌های حاکی از آن است که برخی از پتروشیمی‌های بزرگ در تلاش برای تعدیل نیرو هستند.

** به زودی شاهد زیان‌دهی شرکت‌های پتروشیمی خواهیم بود

کاظم پور ادامه داد: حاشیه سود ناخالص این شرکت‌ها از ۵۳ درصد در سال ۹۱ به ۲۲ درصد در سال ۱۴۰۱ رسیده است. این اعداد نشان می‌دهند که این شرکت‌ها شاید سود حسابداری داشته باشند اما از نظر اقتصادی فاقد سود اقتصادی هستند. همین رویه اگر ادامه دار باشد در سال‌های آتی باید شاهد زیان‌ده شدن بسیاری از شرکت‌های بزرگ این صنعت باشیم همانطور که این روزها شرکت‌های فعال در صنعت شوینده زیان‌ده شده‌اند.

** قانون‌گذاری‌های بدون علم عامل زیان‌سازی شرکت‌ها

این کارشناس بازار سرمایه گفت: علاوه بر صنعت شیمیایی، در صنعت خودرو نیز بعد از عرضه خودرو در بورس کالا فعالان بازار سرمایه امیدوار بودند که خودروسازان بزرگ از زیان خارج شده و همین انتظارات منجر به رشد قیمت سهام آنها شد؛ اما بدون یک پشتوانه منطقی و علمی جلوی عرضه خودرو در بورس گرفته شد و خودروسازان باز هم در ازای فروش هر خودرو مجبور به شناسایی زیان هستند و  شاهد آن هستیم که سهامی مانند خودرو مجددا مشمول ماده ۱۴۱ قانون تجارت شده است.

** برای جذب نقدینگی در بازار سهام بهتر است مسئولان به فکر صنایع باشند

کاظم‌پور با بیان اینکه برای جذب نقدینگی به بازار سرمایه باید مسئولان به فکر صنایع مختلف فعال در بازار باشند، اظهار کرد: برای در نهایت باید به این موضوع اشاره شود که نقدینگی به سمت و سویی حرکت می‌کند که ثبات رویه داشته باشد و ریسک فعالیت در آنجا کمتر باشد.

وی در پایان خاطر نشان کرد:  مسئولان باید تا حد امکان از توزیع رانت اطلاعاتی جلوگیری کنند و اخبار را به موقع نشر دهند، قبل از نشر یک قانون یا ابلاغیه بارها آن را مرور کنند تا نیاز نباشد هر هفته یکبار تغییرات روی آن اعمال شود.