به گزارش بیدار بورس، هفته منتهی به ٢٤ خردادماه در سایه‌ی ریسک‌هایی که، به جزء لاینفک بازار سرمایه تبدیل شده؛ با فشار فروش و غلبه سرخی بر بازار سهام آغاز شد!
با نزدیک شدن به اواسط هفته و خبر پیگیری‌های چهارگانه سازمان بورس برای رعایت حقوق سهامداران و اصلاح دستورالعمل قیمت خوراک و فرآورده‌های پالایشی و همینطور اعلام اسامی کاندیداهای تایید صلاحیت شده، اوضاع بهتر شد و حتی در برخی نمادهای خودرویی و بانکی شاهد شکل‌گیری صف‌های خرید پُرحجمی بودیم.
از سویی، وزارت اقتصاد درباره عدم خروج "خودرو" و "خساپا" از بورس اطلاعیه داد و اعلام کرد: تصمیم گرفته شد تا درباره عدم خروج شرکت‌های خودروسازی از بورس، مصوبه لازم به تایید شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران برسد. بعد از این خبر، رغبت سرمایه‌گذاران به خرید سهام شرکت‌های خودرویی افزایش یافت!
از سوی دیگر، بعضی سهم‌های گروه بانکی هم که به لحاظ تحلیلی واقعا ارزنده هستند، به دنبال انتشار برخی اخبار و گزارشات خوب توسط چند بانک، این هفته با افزایش تقاضا مواجه شدند؛ البته بانک‌ها برای حقوقی‌ها جذاب‌تر بودند و بیشترین حمایت حقوقی‌ها این هفته شامل بانک‌ها شد.
اما طبق روال معمول در دو_سه سال اخیر، بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران باعث شد سبزی بورس، خیلی دوام نداشته باشه و در نهایت این هفته با افت ٦٦٠٠ واحدی‌ِ شاخصِ کُل ، کاهش ٦٢٠٠ واحدی شاخص هم‌وزن و خروج حدود ١٦٨٥ میلیارد تومان پول حقیقی از بازار، به پایان رسید! میانگین ارزش معاملات خرد هم چنگی به دل نمی‌زد و با اندکی رشد نسبت به هفته گذشته، به حدود ٢٦٠٠ میلیارد تومان رسید.
نسخه‌ای که دواِی درد بورس نبود
سهامداران این هفته هم در حالی آب شدن سرمایه‌هایشان را به نظاره نشستند، که نسخه اهالی تخت‌طاووس و محدودیت دامنه‌نوسان دردی از دردهای این بازار دوا نکرد! طبق اظهارات برخی مدیران سازمانی، اعضای هیئت مدیره سازمان بورس، بازگرداندن دامنه نوسان به حالت قبلی را منوط به برقراری تعادل در بازار کردن و فعلا خبری از ثبات و تعادل، نیست و کماکان کفه عرضه، سنگینی می‌کند!
البته که رسالت بازار سرمایه، کمک به تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی از طریق هدایت سرمایه‌های خرد است؛ رئیس سازمان بورس هم اعلام کرده که در سال ۱۴۰۲، نزدیک به ۹۰۰ همت تامین مالی، و ۵۰۰ همت افزایش سرمایه، از طریق بازار سرمایه صورت گرفته. برای سال جاری نیز رقم تامین مالی، ۱۶۰۰ همت برآورد شده که رشد ۸۰ تا ۹۰ درصدی نسبت به سال گذشته، خواهد داشت.
تا اینجای کار، بازار سرمایه به رسالت خود عمل کرده و علاوه بر اینکه به تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی کمک شده، در چند سال گذشته این بازار به نوعی "مادر خرج" دولت‌ها هم بوده و عرضه اوراق دولتی، بخشی از بودجه را تامین کرده؛ اما هفته‌ای که گذشت، برای عرضه‌کنندگان اوراق دولتی هم، هفته دلچسبی نبود. اوراقی که ماه‌هاست به چالشی برای بازار سرمایه تبدیل شده، این هفته خریدار نداشت و عدم استقبال سرمایه‌گذاران از ششمین حراج اوراق مالی اسلامی دولتی، نشان داد تبعات بالا بردن نرخ بهره، فقط متوجه بازار سهام نیست و دولت هم برای تامین مالی با مشکل مواجه شده!
به هر حال انتشار گواهی سپرده ٣٠ درصدی، سرآغاز افزایش نرخ بهره و مشکلات دیگری مثل افزایش هزینه مالی صنایع و رشد هزینه سود سپرده‌های بانکی بود و به تازگی بانک مرکزی برای کمرنگ کردن این مشکل، اقدام به بازارگردانی در اسناد خزانه کرده و به دنبال کاهش نرخ بهره در بازار پول و بدهی است؛ ولی معلوم نیست در انجام این مهم، موفق خواهد شد یا نه!
از دیگر اخبار مهم و اثرگذار هفته، شروع وعده‌های انتخاباتی بعد از اعلام اسامی تایید صلاحیت شده‌ها بود.
در میان وعده‌های انتخاباتی، اظهارات مسعود پزشکیان و سعید جلیلی بیش از سایرین، در بین فعالان بازار سرمایه، موضوع بحث و گفت‌وگو شد. جناب جلیلی آب پاکی را روی دست بورسی‌ها ریخته و فرمودند: "به جای آنکه بازار اولیه را رونق دهیم، مردم را در بازار ثانویه مشغول کردیم و مردم به جای مشارکت در اقتصاد مولد، به بورس بازی افتاده‌اند" و البته که همین اظهار نظر نشان داد این بزرگوار درک صحیحی از بازار سرمایه ندارند!
ایشان با افتخار از حجم چند برابری صادرات ایران به افغانستان نسبت به حجم صادرات ایران به اروپا هم صحبت کردند و گویا اطلاع ندارند ما تحریم هستیم و بخش زیادی از صادرات‌مان به افغانستان، با هدف دور زدن تحریم‌هاست؛ نه به‌خاطر ظرفیت اقتصادی بالای افغانستان و بی نیازی ما از بازارهای اروپا!!!
ضمنا ایشان تلویحا اعلام کردند که "مسیر مذاکره با غرب، نتیجه‌ای ندارد" و با این حساب، در سایه حضور ایشان، احتمالا خوش‌بینی به توافق هم، پر!
این در حالی‌است که بر اساس نظرسنجی بیدار بورس از حدود ١٦٠٠ فعال بورسی، مهم‌ترین مطالبه ٤٩ درصد از شرکت‌کنندگان از رئیس دولت چهاردهم، بهبود روابط بین‌الملل و تلاش برای لغو تحریم‌هاست.
جناب پزشکیان اما، در اولین توییت بورسی خود، از تلخکامی بورسی‌ها در ٤ سال اخیر نوشتند و وعده دادند از بورس عمیقا حمایت خواهند کرد! این بزرگوار از توزیع ٥٠ میلیارد دلار ارز زیر ۴۰ هزار تومان، یعنی هزاران میلیارد تومان رانت، انتقاد کردند!
پزشکیان به فساد بزرگی که زمینه‌ساز سقوط بازار در اردیبهشت ١٤٠٢ شد نیز، اشاره کرد و چقدر تاسف‌برانگیز است که آنچه در اردیبهشت‌ماه سال گذشته بر سر بورس آمد، بر همگان آشکار است و بعد از گذشت ٤٠٤ روز، هنوز، متخلفان معرفی نشده‌اند!
نکته حائز اهمیت در مورد وعده‌های انتخاباتی اینجاست که بعضی از این کاندیداها، سال‌ها در یکی از نهادهای سیاست‌گذار، سِمت داشته‌اند و متاسفانه عملکرد مثبتی، حداقل در رابطه با بازارسرمایه و صنایع بزرگ کشور نداشته‌اند و حالا، ادعا دارند اگر مستاجر پاستور شوند، معجزه خواهند کرد!
در اثبات بی خبری برخی مسوولان همین بس که چند روز قبل، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی هم با اشاره به افزایش همکاری‌های این وزارتخانه با سازمان بورس، اعلام کرد شرکت‌های زیرمجموعه وزارت کار، راهی بورس می‌شوند! این بزرگوار هم انگار خیلی به حال و روز بورس اشراف نداشت و تصور می‌کرد با این خبر، سرمایه‌گذاران پایکوبی خواهند کرد!
نیم نگاهی به برخی اخبار تاثیرگذار بر بازار سرمایه در روزهای آینده
یکی دیگر از چالش‌های بازار سرمایه در سال‌های اخیر، اختلاف فاحش نرخ ارز نیمایی با بازار آزاد بود. مدتی است نرخ ارز در سامانه نیما رشد خزنده و ملایمی دارد و فاصله بین نرخ دلار آزاد و نیما که فروردین ماه به ٦١% رسیده بود، روز پنجشنبه به ٣٩ درصد رسید! این موضوع، حتما خبر خوبی برای بورسی‌هاست و آثار مثبتی هم روی صورت‌های مالی شرکت‌های صادرات‌محور بازار، خواهد داشت.
نگاهی به بازارهای جهانی
همانطور که انتظار میرفت، فدرال رزرو نرخ بهره را در محدوده ۵.۲۵ تا ۵.۵ درصد بدون تغییر نگه داشت. تورم سالانه‌ی آمریکا نیز، با یک دهم درصد کاهش نسبت به دوره‌ی گذشته و همچنین اختلاف یک دهم درصدی با پیش‌بینی‌ها، به عدد ۳.۳درصدی رسید. برخی تحلیلگران بین‌المللی معتقدند نباید نگران سیاست‌های پولی فدرال رزرو بود و تورم باز هم کاهش خواهد یافت و بانک مرکزی امریکا در نیمه دوم سال جاری، مجددا اقدام به پایین کشیدن فیتیله نرخ بهره کرده و این سیاست، بازارهای جهانی را هم بهبود می‌بخشد.
این در حالی‌است که معامله‌گران به چشم‌انداز تقاضا در بازارهای چین خوشبین نیستند!
با این تفاسیر، در کوتاه‌مدت انتظار تغییر با اهمیت در حجم تقاضای کامودیتی‌ها و رشد قیمت‌های جهانی نمی‌رود؛ اما به نظر می‌رسد برخی فلزات مثل مس و روی و نیکل در میان‌مدت، قیمت‌های بالاتری را تجربه کنند.
چه خبر از بازار طلا
در هفته‌ای که گذشت، بازار طلا و سکه هم بازدهی منفی داشت؛ ولی آمارها حاکی از آن‌ست که از ابتدای امسال، حدود ١٢ همت پول از سهام و صندوق‌های سهامی خارج شده و در مقابل، 5.7 همت پول وارد صندوق‌های طلا شده است! عدم جذابیت سهام، نه به دلیل عدم ارزندگی سهم‌ها؛ بلکه ناشی از ریسک‌هایی‌ست که به بورس تحمیل شده و اعتماد سرمایه‌گذاران را خدشه‌دار کرده است.
کلام آخر
به استقبال هفته پایانی خرداد می‌رویم. گزارشات ١٢ ماهه شرکت‌ها یکی پس از دیگری منتشر می‌شود و هر روز اخبار مثبت و منفی متعددی هم از مجامع می‌شنویم.
واکنش بورسی‌ها به اخبار و گزارشات اما، خنثی است!
اگرچه اکثر تحلیلگران مهر تایید بر ارزندگی بازار سهام می‌زنند و افت قیمت سهم‌ها را غیرمنطقی می‌دانند؛ ولی بررسی عملکرد ٣٠ شرکت بورسی در سال ١٤٠٢ و مقایسه سود خالص این شرکت‌ها با سود سال ١٤٠١ شان، حکایت از کاهش ٢.٣ میلیارد دلاری سود این شرکت‌ها دارد و البته که سیاست‌های دولت و بانک مرکزی، مهم‌ترین دلیل این کاهش سود بوده است. با این وضعیت، عدم رغبت سرمایه‌گذاران به خرید سهام شرکت‌های تولیدی و اقتصادی، منطقی‌تر به نظر می‌رسد.
احتمالا بازار سرمایه تا اعلام نتایج انتخابات، تغییر وضعیت جدی نداشته باشد و فقط نوساناتی در برخی سهم‌ها و گروه‌ها مشاهده کنیم.
به امید روی کار آمدن اصلح‌ترین شخص و بهبود وضعیت اقتصادی کشور و رونق بازار سرمایه، منتظر تعیین مستاجر بعدی پاستور، خواهیم ماند.
نظر شما