به گزارش بیداربورس، قطعی برق پررنگ ترین مشکل این روزهای کشور است. کمبود برق در شرایطی صنایع ما را گرفتار کرده که در سال های قبل، بسیاری از صنایع ما مرتبا از اجرای طرح های توسعه ای صحبت می کردند و صنعت فولاد هم نوید افزایش ظرفیت به ۵۵ میلیون تن در افق ۱۴۰۴ را میداد!

رضا شهرستانی عضو هیات مدیره انجمن فولاد ایران در خصوص تاثیر قطعی برق بر صنعت فولاد بیان کرد: صنعت فولاد جزو چند صنعتی است که مصرف برق بالایی دارد. در صنعت فولاد، به ازای هر تن تولید فقط در بخش ذوب، هزار کیلو ساعت مصرف برق دارد؛ به عبارتی در کل زنجیره فولاد حدود ۱۵۰۰ گیگا ساعت برق مصرف می کند. در کوتاه مدت، هیچ راهی برای کاهش مصرف برق در صنعت فولاد وجود ندارد. تنها راه کاهش مصرف برق در صنعت فولاد، تغییر کوره های ذوب به کوره بلند است که این اقدام هم بسیار هزینه بر و زمانبر است و هم نیازمند زغال سنگ است و در زمینه تامین زغال سنگ کک شو هم مشکلاتی وجود دارد که اصلا راهکار مناسبی برای صنعت فولاد نیست.

وی افزود: ادغام واحدهای تولیدی کوچکتر به منظور کاهش هزینه های انرژی نیز پروسه ای چندین ساله است که حتی در صورت اجرا، در نهایت موجب کاهش ۱۰ درصدی مصرف انرژی برق خواهد شد. کل ساختار صنعت فولاد (و بعضی از صنایع دیگر در کشور ما) بر پایه انرژی برق و گاز ایجاد شده اینکه حالا از صنایع انتظار صرفه جویی در مصرف برق داشته باشیم، بی مفهوم است.

شهرستانی با اشاره به مشکلات کمبود برق در صنعت فولاد، گفت: امروز در ابلاغیه ای به صنعت فولاد اعلام شده شرکت های فولادی فقط امکان استفاده از ۱۰ درصد ظرفیت برق خود را دارند و فعالیت یک مجموعه فولادی با ۱۰ درصد ظرفیت برق، یعنی اختلال جدی در روند تولید و کاهش شدید حجم تولید در شرکت های بزرگ به ۳۰ درصد ظرفیت واقعی و توقف کامل خطوط تولید در واحدهای کوچکتر! راه اندازی یک کوره فولادی نیازمند قدرت برق است و ۱۰ درصد ظرفیت برق فقط جوابگوی سیستم های خنک کننده و برخی تجهیزات است. در چنین شرایطی، یا باید کلا کوره ها را خاموش کرد یا در شرکت های بزرگی که چندین کوره دارند (مثلا فولاد مبارکه اصفهان ۸ کوره ۲۰۰ تنی در اختیار دارد)، حدود ۲ تا ۳ کوره فعال باشند! با چنین وضعیتی قطعا سودآوری شرکت ها افت می کند و چه بسا برخی شرکت ها وارد فاز زیان شوند! ضمن اینکه باید دغدغه اشتغالی که در معرض خطر قرار دارد و نیز احتمال برهم خوردن نظم بازار فولاد در داخل کشور را هم داشت.

شهرستانی در پاسخ به این سوال که "آیا در زمان تدوین طرح افزایش ظرفیت صنعت فولاد به ۵۵ میلیون تن، فکر تامین برق آن را نکرده بودید؟ " اظهار کرد: طبق برنامه، قرار بود در سال ۱۴۰۴ ظرفیت تولید صنعت فولاد به ۵۵ میلیون تن برسد و از همان زمان بارها و بارها به مسوولان اعلام کردیم برای تحقق این هدف، باید فکری به حال تامین برق و گاز، توسعه خطوط ریلی، و توسعه معادن شود که متاسفانه این پیگیری ها و اصرارها به جایی نرسید. با این شرایط اجرای طرح توسعه ای در صنعت فولاد و سایر صنایع انرژی بر، معنایی ندارد و حتی در صورت افزایش ظرفیت یک مجموعه تولیدی، به خاطر عدم هماهنگی سایر حوزه ها، طرحی از پیش شکست خورده خواهد بود!

وی اضافه کرد: کل زنجیره (تولید برق، بنادر، حمل و نقل، معادن و...) باید به بخش خصوصی واگذار می شد. افزایش تعرفه برق در این شرایط، راهکار مناسبی نیست. در نظر داشته باشید که هزینه برق صنایع اخیرا ۵ برابر شده و در حال حاضر برق ما، خیلی هم ارزان تر از بعضی کشورها مثل اوکراین نیست. هزینه انرژی صنایع در کشوری که منابع خدادادی فراوان دارد، باید در حدی باشد که آن صنعت مجال رقابت هم داشته باشد. صادرات هر محصولی در صورتی توجیه دارد که با احتساب هزینه های صادراتی، قدرت رقابت وجود داشته باشد. چطور انتظار دارید هزینه برق صنایع به اندازه هزینه برق اروپا باشد؛ اما صنایع ما با تحریم ها و مشکلات متعدد در زمینه واردات تکنولوژی و صادرات محصول، نرخ بهره بانکی بالا، قانون کار متفاوت و هزاران مشکل دیگر دست و پنجه نرم کند و همچنان سودآور باشد؟ از ۲ سال پیش، به بسیاری نهادها از جمله مرکز پژوهش های مجلس مراجعه کرده ایم و در مورد ریسک کمبود برق هشدار داده ایم؛ ولی افسوس که گوش مسوولان شنوای مشکلات ما نبوده است! پیشنهاد انجمن به مرکز پژوهش های مجلس این بود که امکان سرمایه گذاری بخش خصوصی در صنعت نیروگاهی را فراهم کنند و این سرمایه گذاری، ظرف ۵ سال مستهلک شود و درآمد این تولید برق متعلق به بخش خصوصی باشد و دولت هم از مالیات این حوزه منتفع شود.

عضو هیات مدیره انجمن فولاد ایران در رابطه با راهکارهای کاهش مشکلات در شرایط بی برقی عنوان کرد: ما هم قبول داریم که در زمینه تامین برق دچار معضل شده ایم و باید با همکاری هم، این مشکل را کمرنگ تر کنیم. به همین دلیل هم انجمن فولاد ایران پیشنهاد دارد به جای کاهش ظرفیت برق شرکت ها به نحوی که تولید را مختل کند، برنامه حجم برقی که در صنعت فولاد می تواند مورد استفاده قرار بگیرد، در اختیار انجمن فولاد ایران قرار بگیرد تا انجمن، با برنامه ریزی عادلانه شرایطی فراهم کند که کارخانجات فولادی بر اساس سهمیه برقی که مجاز به استفاده از آن هستند، بصورت شیفتی کار کنند. یعنی هر واحد تولیدی، مثلا یک هفته با تمام ظرفیت کار کند و بعد مقطعی، کلا تولید را تعطیل کند و به بازسازی و تعمیرات دوره ای بپردازد. در این صورت، امکان فعال کردن کوره ها هم در بعضی روزها وجود دارد و مشکلات، اندکی کاهش خواهد یافت.