دلیل اصلی ایجاد بورسهای کالایی در جهان، تنظیمگری بازار است. محصولاتی که سهم قابل توجهی در تولید ناخالص داخلی دارند در بورس کالا عرضه و قیمت آن ها براساس مکانیزم شفاف عرضه و کشف میشود. در ایران هم به همین دلیل محصولاتی مانند فولاد، پتروشیمی، زعفران، مس و ... به دلیل اهمیت بالایشان وارد بورس کالا شد. دولتها با این راهکار کل یک زنجیره را تنظیم میکنند، زیرا وقتی کالای بالادستی که ماده اولیه صنایع پاییندستی است را به مکانیزم بازار میسپاریم و قیمت واقعی آن کشف میشود، بر روی تمام محصولات پاییندستی هم تاثیر میگذارد و دیگر نیازی نیست کل زنجیره تنظیم و کنترل شود. به عنوان نمونه، طی سالیان گذشته که اهمیت پنبه افزایش یافت، این محصول وارد بورس های کالایی شد تا به عنوان کالای بالادستی تنظیم شود. بنابراین دیگر نیازی نیست محصولات نساجی هم وارد عرضه بورس شوند، زیرا وقتی محصول اصلی بر اساس مکانیزم بازار عرضه شود تا انتهای زنجیره تنظیم میشود.