به گزارش بیداربورس، بورس کالا طی فعالیت خود از ابتدای تأسیس تاکنون، همزمان با تحولات اقتصادی و ایجاد نیازهای جدید فعالان اقتصادی و صنایع مختلف اقدام به معرفی ابزارها و راه‌اندازی بازارهای جدید کرده تا به بخشی از نیازهای تولیدکنندگان و مصرف کنندگان پاسخ دهد.
در این راستا، اقداماتی در راستای توسعه ابزارهای موجود در حوزه بازارهای کالایی انجام شده تا همزمان با توسعه بازارهای نقدی، بازارهای مالی نیز گسترش یابند. ابزارهای مختلفی که از جمله آن می توان به راه اندازی قراردادهای بلندمدت در بورس کالای ایران با نام کشف پریمیوم برای کمک به کسب و کار تولیدکنندگان و مصرف کنندگان اشاره کرد تا با استفاده از این ابزار بتوان بازار محصولاتی را که تولیدکننده و خریدار مشخصی دارد به سوی آرامش هدایت کرد.
بر این اساس با آغاز و توسعه معاملات قراردادهای کشف پریمیوم به ویژه در رینگ پتروشیمی بورس کالا، هم مجموعه های فعال در حوزه پتروشیمی و هم صنایع پایین دست می توانند اصلی ترین نیاز خود را در بستری شفاف تامین کرده و مشتریان وفادار خود را شناسایی کنند.
این در حالی است که همواره نگرانی هایی در خصوص تامین مواد برای مصرف کنندگان وجود دارد، ضمن اینکه تولیدکنندگان همواره در خصوص تناوب تولید و انباشت محصول در انبارهایشان برای محصولات فصلی با نگرانی هایی روبه رو هستند، اما عقد قراردادهای بلندمدت در بورس کالا این مشکلات را مرتفع کرده و نگرانی های آنها را برطرف می سازد.
به منظور بررسی مزایای قرارداد کشف پریمیوم در بورس کالا گفت و گویی با حامد نامداری کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه داشته ایم که در ادامه می خوانید:
به اعتقاد شما اصلی ترین مزیت قراردادهای کشف پریمیوم در بورس کالا چیست؟
رونق معاملات کالاها در قالب قراردادهای کشف پریمیوم در بورس کالا راهکاری مناسب برای اطمینان فروشنده از فروش محصول در آینده و همچنین امکان برنامه ریزی خریدار این قراردادها برای تولید آتی است. در واقع به کمک این قراردادها ضمن پوشش ریسک های ناشی از نوسانات قیمتی می توان آینده را هم برای خریدار و هم برای فروشنده تضمین کرد؛ بطوریکه در زمان انعقاد این قرارداد، خریدار و فروشنده برای معامله حجم مشخصی از یک کالای استاندارد براساس یک قیمت مبنا به توافق می رسند و قیمت نهایی معامله با اعمال قیمت پریمیوم در زمان معامله نهایی تعیین می شود. به این ترتیب، خیال خریدار در طول این مدت از تامین مواد اولیه مورد نیاز خود راحت بوده و برای تولید آتی خود اطمینان حاصل می کند.
در این میان فروشنده نیز مطمئن است که هر اتفاقی در شرایط و قیمت ها رخ دهد، به کمک این نوع قرارداد توانسته فروش خود را تضمین و با کشف پریمیوم در زمان انجام معامله نهایی، قیمت محصول خود را نیز بیمه کند.
آیا این قرارداد می تواند به رونق تولید کمک کند؟
قرارداد کشف پریمیوم می تواند برای کالاهای اساسی مختلف در بورس کالای ایران اجرایی شود و برای مثال علاوه بر محصولات پتروشیمی و فرآورده های نفتی روی سایر کالاهای صنعتی و معدنی نیز همان طور که در هفته های قبل اجرایی شد، استفاده شود که در صورت فرهنگ سازی مناسب و استقبال شرکت ها، این ابزار مالی می تواند به رونق تولید کمک ویژه ای کند.
آیا عرضه تولیدات داخلی در قالب قرارداد کشف پریمیوم خللی در روند صادرات شرکت ها ایجاد نمی کند؟
اتفاقا این قرارداد یک نظم مناسبی در روند فروش داخلی و صادراتی شرکت ها ایجاد می کند به گونه ای که براساس ابلاغیه وزارت صمت، اگر عرضه ها در این شیوه خریداری نداشته باشد، معادل همان مقدار سهمیه صادراتی به شرکت ها تعلق می گیرد و به این ترتیب با شفاف سازی میزان نیاز داخلی، برنامه ریزی مناسبی در جهت صادرات شرکت ها نیز ایجاد می شود.
لطفا توضیح ساده تری از قرارداد کشف پریمیوم ارائه می کنید؟
به زبان ساده می توان گفت که معاملات کشف پریمیوم، قراردادی است که در بازار فیزیکی بورس کالا معامله می شود و به موجب آن، طرفین متعهد می شوند که در زمان مشخصی در آینده (تحویل، حمل یا بارگیری) کالا را بر اساس قیمت نهایی (قیمت مبنا به علاوه مابه التفاوت توافق شده) معامله نمایند.
در این شیوه، خریدار بخشی از ثمن معامله را در زمان توافق به فروشنده پرداخت و تسویه مابقی وجه متعاقباً و براساس شرایطی انجام می شود که در زمان عقد قرارداد مشخص می گردد. مکانیسم این قرارداد به گونه ای است که در ابتدای انجام توافق، طرفین باید قسمتی از ارزش حدودی معامله را نزد اتاق پایاپای به عنوان وجه الضمان تودیع کنند.
در این قرارداد، ﭘﺮﻳﻤﻴﻮم ﻣﺒﻠﻎ ﻳﺎ درﺻﺪی اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻬﺖ ﻣﺤﺎسبه ﻗﻴﻤﺖ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ ﻣﺒﻨﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﻳﺎ از ﻗﻴﻤﺖ ﻣﺒﻨﺎ ﻛﺴﺮ میﺷﻮد و قیمت مبنا ﻗﻴﻤﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در زﻣﺎن ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه در اﻃﻼﻋﻴﻪ ﻋﺮﺿﻪ، ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺮﺟﻊ ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل ﺑﻮرس اﻋﻼم می شود.
نقش بورس کالا در این نوع معامله چگونه است؟
ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻧﻬﺎﻳﻲ زمانی بین طرفین منعقد می شود ﻛﻪ در ﻗﺮارداد ﻛﺸﻒ ﭘﺮﻳﻤﻴﻮم ﻃﺮﻓﻴﻦ ﻣﺘﻌﻬﺪ ﺑﻪ اﻧﺠﺎم آن ﻃﺒﻖ ﺿﻮاﺑﻂ بورس شده اند. اﻳﻦ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ در زﻣﺎن ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در ﻗﺮارداد ﻛﺸﻒ ﭘﺮﻳﻤﻴﻮم ﺑﺮاﺳﺎس ﻗﻴﻤﺖ ﻧﻬﺎﻳﻲ، ﺗﻮﺳﻂ ﺑﻮرس ﻣﻴﺎن ﻃﺮﻓﻴﻦ ﻗﺮارداد ﻛﺸﻒ ﭘﺮﻳﻤﻴﻮم ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻗﺮارداد ﻧﻘﺪ، نسیه ﻳﺎ ﺳﻠﻒ ﻣﻨﻌﻘﺪ می شود.
درباره مزیت های این نوع قرارداد توضیح بیشتری می توان ارائه داد؟
مزیت اصلی این گونه قراردادها نسبت به سایر قراردادها در آن است که در قرارداد کشف پریمیوم خریدار از رسیدن کالا و تامین به موقع اطمینان خاطر دارد. حال آنکه در قراردادی مثل سلف خریدار باید از وضعیت مالی خوبی برخوردار باشد تا جنس موردنظر را پیش خرید کند. حال آنکه ممکن است برخی خریداران، سرمایه موردنیاز را برای تامین مواد اولیه مصرفی خود در اختیار ندارد، اما برای حفظ تولید آتی خود نیازمند تضمین است که این ضمانت به کمک قرارداد کشف پریمیوم امکان پذیر است. ضمن اینکه فروشنده نیز این اطمینان را پیدا می کند که کالای تولیدی خود را در تاریخ سررسید می فروشد.
گفتنی است، در روز ۲۸ اسفند ماه ۹۶ با تعهد انجام معامله ۱.۵میلیون تن وکیوم باتوم در قالب قرارداد کشف پریمیوم، از ابزار جدید مالی بورس کالای ایران رونمایی شد و سپس قیر، پی وی سی، پلی کربنات و اپوکسی رزین مایع هم در راستای پوشش ریسک تولیدکنندگان و مصرف کنندگان به این ابزار پیوست و اکنون با توجه به مزایای متعدد این ابزار علاوه بر محصولات پتروشیمی و فرآورده های نفتی، محصولات صنعتی و معدنی نیز از طریق قراردادهای کشف پریمیوم معامله می شوند.
برنامه ریزی مطمئن برای تولید
در این خصوص معاون عملیات و نظارت بر بازار بورس کالای ایران نیز معتقد است که قراردادهای کشف پریمیوم برای صنایع بالادست و پایین دست، دستاورد مهمی مانند برنامه‌ریزی برای تولید و اطمینان خاطر از تامین مواد اولیه به همراه خواهد داشت.
سید جواد جهرمی درباره این نوع قرارداد بر این اعتقاد است که یکی از دغدغه‌های صنایع بالادستی و پایین دستی، عرضه محصولاتشان و تامین مواد اولیه به طور مستمر بود که با این قرارداد، صنایع محصولات خود را در قالب قرارداد بلند مدت عرضه می‌کنند و همین موضوع باعث می‌شود تا برنامه ریزی برای تولید داشته باشند و این قرارداد باعث می‌شود تا صنایعی که مازاد تولید دارند بتوانند برای صادرات کالا نیز برنامه ریزی کنند.
معاون عملیات و نظارت بر بازار بورس کالا گفت: در سال های گذشته همواره فعالان صنعت خواهان ایجاد قراردادهای بلندمدت جهت تامین مواد اولیه بوده اند تا بتوانند از تامین مواد اولیه خود اطمینان حاصل کنند و مانند شرایط فعلی مجبور نباشند هفتگی در خصوص تامین مواد اولیه تصمیم گیری نمایند.
جهرمی افزود: قراردادهای بلندمدت در جای جای جهان اجرا می شوند و با توجه به نیازی که به بورس کالا اعلام شد، قراردادهای کشف پریمیوم به عنوان قراردادهای بلندمدت مورد تصویب شورای عالی بورس قرار گرفت.
وی ادامه داد: قراردادهای کشف پریمیوم برای بالادست دستاورد مهمی مانند برنامه ریزی برای تولید را به همراه خواهد داشت و این واحدها می توانند برای شناسایی دقیق نیاز بازار داخل وارد این قراردادها شوند. علاوه بر این در خصوص تعهدات عرضه، عرضه کنندگان نیز با وجود چنین قراردادهایی به صورت ساده تری قابل برنامه ریزی خواهد بود.
جهرمی همچنین توضیح داد: صنایع پایین دستی نیز با توجه به قراردادهایی که برای فروش دارند و برنامه ریزی تولید کرده اند، می توانند مواد اولیه خود را به صورت بلندمدت خریداری کنند.
نظر شما