به گزارش بیدار بورس، مس به عنوان سومین فلز پرکاربرد در جهان شناخته میشود، این فلز در برابر خوردگی بسیار مقاوم بوده و همچنین رسانای الکتریکی و گرمای بالایی دارد. مس به دلیل رسانای بالایی که نسبت به آلومینیوم دارد. کابرد زیادی در صنعت برق و الکترونیک (حدود ۵۰%) دارد. کاتد مس از مس و در فرآیند پالایش الکترولیتی و در حرارت بسیار بالا به وجود می‌آید. این فرآیند با غلظت مس شروع میشود تا آندهایی با خلوص ۹۹.۹۹ در صد به دست بیاید.

کاربرد کاتد مس    

· تولید شکل‌های مختلف شمش و ساخت میله‌های مس ریخته‌گری که کاربرد بالایی در صنایع سیم، کابل و ترانسفورماتور دارد

· مواد اولیه تشکیل دهنده بسیاری از محصولات مانند میله مسی، ورق مسی، تولید برنج و سپرهای مسی

· این محصول برای آلیاژهای برنز و برنج و … به عنوان مواد اولیه استفاده میشود که در صنعت حمل و نقل، وسایل برقی و ساخت و ساز کاربرد دارد.

میزان تولید کاتد مس در سال

شرکت‌ها و کارخانجات بزرگ بخش معدن و صنایع معدنی کشور فعال در عرصه مس، از ابتدای سال ۱۴۰۰ تا پایان مهرماه ۱۶۷ هزار و ۷۸۹ تن مس کاتد تولید کردند که در هم‌سنجی با سال گذشته رشد سه درصدی را نشان می‌دهد.  بر اساس اطلاعات مرکز جهانی آمار، فلزات ایران در سال ۲۰۱۹ به میزان ۳۰۷ هزار تن مس کاتد تولید کرده که در مقایسه با تولید جهانی ۷/ ۲۰ میلیون تنی حدود ۵/ ۱ درصد تولید جهانی را شامل می‌شود.

معادن مس در ایران

در اکتشاف مس و طلا موقعیت ایران ازنظر ذخایر شناخته‌شده و اکتشاف نشده این دو ماده با ارزش بسیار حائز اهمیت است و پتانسیل‌های اکتشاف نشده بسیاری در نقاط مختلف ایران‌زمین به‌صورت بکر و دست‌نخورده باقی‌مانده است. در ایران عمده معادن بزرگ مس در اختیار شرکت ملی صنایع مس است و شامل معادن مس پورفیری سونگون اهر در استان آذربایجان شرقی، سرچشمه رفسنجان، میدوک، ایجو، چاه فیروزه و سایر معادن کوچک‌تر است.

رتبه ایران در کشورهای تولید کننده کاتد مس

ایران حدود ۱.۵ درصد از تولید جهانی یعنی رتبه شانزدهم جهانی را در اختیار دارد اما میزان ذخایر آن ۴.۱۵درصد میزان ذخایر جهانی است. در حال حاضر افزایش میزان ذخایر به ۳۴.۵ میلیون تن مس خالص زمینه شکلگیری رتبه هشتم جهان از نظر ذخایر را به وجود آورده است.

۵ کشور برتر تولید مس جهان در سال ۲۰۲۰

اگرچه قیمت مس در نیمه نخست سال ۲۰۲۱ به بالاترین رکورد رسید، ولی پس از شیوع گونه جدید ویروس کرونا، کمی عقب‌نشینی کرد. بر اساس داده‌های سازمان زمین شناسی آمریکا، تولید مس جهان در سال ۲۰۲۰ به ۲۰ میلیون تن رسید و شیلی همچون گذشته مقام نخست تولید را به دست آورد.

۱- شیلی

تولید: ۵.۷ میلیون تن

تولید مس شیلی بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۰ اندکی کاهش یافت و پارسال به ۵.۷ میلیون تن رسید. با وجود ویروس کرونا، شرکت‌های معدنی مس شامل کودلکو، BHP،  گلنکور و آنتوفاگاستا در این کشور به مقدار زیادی در حال تولید هستند.

۲- پرو

تولید: ۲.۲ میلیون تن

تولید مس پرو از مجموع ۲.۴۶ میلیون تن در سال ۲۰۱۹ به ۲.۲ میلیون تن در سال ۲۰۲۰ کاهش یافت.  بیشتر مس تولید شده در این کشور به چین صادر می‌شود و پس از آن ژاپن، کره جنوبی، آلمان و سایر کشورها قرار دارند.

۳- چین

تولید: ۱.۷ میلیون تن

چین، بزرگ‌ترین مصرف کننده مس جهان، در رتبه سوم تولید در سال ۲۰۲۰ باقی ماند. میزان تولید آن در سال گذشته کمی افزایش یافت و اندکی از ۱.۶۸ میلیون تن در سال ۲۰۱۹ بالاتر رفت. گروه معدنی Zijin، یکی از تولید کنندگان پیشرو این فلز در چین است.  

۴- جمهوری دموکراتیک کنگو

تولید: ۱.۳ میلیون تن

تولید مس جمهوری دموکراتیک کنگو (DRC) در سال گذشته نسبتاً ثابت بود و میزان تولید از ۱.۲۹ میلیون تن در سال ۲۰۱۹ به ۱.۳ میلیون تن در سال ۲۰۲۰ رسید.

۵- آمریکا

تولید: ۱.۲ میلیون تن

مقام پنجم تولید مس متعلق به ایالات متحده است که میزان تولید مس آن از ۱.۲۶ میلیون تن در سال ۲۰۱۹ به ۱.۲ میلیون تن در سال ۲۰۲۰ کاهش یافت.

رتبه ۶ تا ۱۰

استرالیا با ۸۷۰ هزار تن، روسیه با ۸۵۰ هزار تن، زامبیا با ۸۳۰ هزار تن، مکزیک با ۶۹۰ هزار تن و قزاقستان با ۵۸۰ هزار تن در رتبه ۶ تا ۱۰ تولید جهانی قرار گرفته‌اند.

خرید مس کاتد از طریق قرارداد آتی

شرکت ملی صنایع مس ایران با هدف حمایت از خریداران، عرضه مس کاتدی را با شیوه خرید قرارداد آتی با تصویب و موافقت بورس کالا از ۲۷ آذرماه اجرایی کرد. در این راستا و براساس اطلاعیه مدیریت بازار "قرارداد آتی مس کاتد تحویل بهمن ماه سال‌جاری از روز شنبه ۲۷  آذرماه امسال راه‌اندازی شد و تا ۱۲ بهمن‌ماه قابل معامله خواهد بود. "

نماد قراردادهای آتی مس کاتد به صورت COPMMYY  است که در آن MM ماه سررسید و YY سال سررسید است.

کارمزد معاملات قرادادهای کاتد مس:

	کارمزد خریدار	کارمزد فروشنده
کارگزار	۰۰۰۴/۰	۰۰۰۴/۰
بورس کالا	۰۰۰۲/۰	۰۰۰۲/۰
حق نظارت سازمان	___	____
جمع	۰۰۰۶/۰	۰۰۰۶/۰

کارمزد تسویه و تحویل (برحسب ارزش هر قرارداد در آخرین قیمت تسویه)

شرح	کارمزد
کارگزار	۰۰۰۴/۰
بورس کالا	۰۰۱/۰
جمع	۰۰۱۴/۰

جریمه ها

الف: جریمه نکول قراردادها، شامل جریمه عدم ارائه گواهی آمادگی تحویل مشتریان خریدار و فروشنده، جریمه عدم ارائه رسید انبار از طرف مشتریان فروشنده و جریمه عدم واریز وجه ارزش قرارداد بر اساس قیمت تسویه نهایی از طرف مشتریان خریدار، ۰.۱ %ارزش قرارداد بر اساس قیمت تسویه نهایی است که به نفع مشتری طرف مقابل از مشتری نکول کننده کسر میگردد.

ب: در تمامی موارد فوق کارمزد تسویه و تحویل هر دو سر معامله به نفع بورس از مشتری نکول کننده دریافت خواهد شد.

اندازه هر قرارداد	۱۰۰ گرم
حد نوسان قیمت روزانه	حداکثر تا %۵ -/+ با توجه به قیمت تسویه روزانه روز قبل
ماه‌های قرارداد	تمامی ماه‌های سال به تشخیص شرکت بورس کالای ایران
دوره معاملات:	دوره معاملاتی هر کدام از نمادها در اطلاعیه معاملاتی مربوطه اعلام خواهد شد
تاریخ تحویل	محل تحویل: انبارهای مد نظر بورس ۱۰ روز تقویمی قبل از پایان دوره معاملاتی هر نماد توسط بورس اعلام خواهد شد. دوره تحویل: مطابق تاریخ اعالم شده در اطلاعیه تحویل
حداقل تغییر قیمت سفارش	۱۰ تومان در هر گرم که معادل ۱۰۰۰ تومان در هر قرارداد است.
حداکثر حجم هر سفارش:	۲۵ قرارداد
کارمزد معاملات	۲۰۰ تومان بابت معامله هر قرارداد.
کارمزد تسویه و تحویل:	۱۰۰۰ تومان بابت هر قرارداد.
سقف مجاز موقعیت‌های باز:	اشخاص حقیقی و حقوقی: ۵۰۰ قرارداد در هر نماد معاملاتی  بازارگردان: ۱۵۰۰ موقعیت در هر نماد معامالتی و قابل افزایش تا ۱۰ درصد موقعیتهای تعهدی باز در آن نماد در بازار.
ساعت معامله	شنبه تا پنجشنبه ۱۰ الی ۱۵

نحوه محاسبه تضامین

الف) وجه تضمین اولیه:

وجه تضمین اولیه با توجه به فرمول محاسباتی زیر اخذ خواهد شد که با توجه به آن، تضامین طی زمان ثابت نبوده و به صورت پویا در حال تغییر خواهد بود. مبنای محاسبه وجه تضمین در این فرمول میانگین قیمتهای تسویه روزانه در کلیه سررسیدهای قراردادهای آتی در دارایی پایه مربوطه تعیین شده است. وجه تضمین در پایان هر روز معامالتی بر اساس فرمول زیر تعدیل میشود و پس از دو روز کاری اعمال می گردد، مراتب تغییرات از طریق سامانه معامالتی ابزار مشتقه اطالع رسانی می گردد:

اولیه تضمین وجه مبلغ=A×(B×SC×۱۰+۱)×C×۱۰

A : درصد وجه تضمین اولیه؛ معادل ۱۰%

B : میانگین قیمتهای تسویه روزانه در کلیه سررسیدهای قراردادهای آتی دارایی پایه

C : براکت تغییرات وجه تضمین؛ معادل یک میلیون ریال

S : اندازه قرارداد؛ معادل ۱۰۰

ب) حداقل وجه تضمین:

۷۰ درصد وجه تضمین اولیه

نکته :وجه تضمین از طریق شرکت بورس کالا تعیین می‌شود و ممکن در بازه‌های زمانی مختلف، مقدار دیگری باشد. لذا توصیه می‌شود همواره برای اطمینان از وجه تضمین جاری، به سایت بورس کالا مراجعه شود.

نحوه محاسبه قیمت تسویه نهایی

قیمت تسویه نهایی به صورت تئوریک و بر اساس فرمول زیر تعیین خواهد شد:

Pc * IRR = قیمت تسویه نهایی

Pc  : قیمت یک کیلوگرم مس کاتد بر اساس قیمت نقدی اعلام شده در سایت  (WWW.LME.COM)راس ساعت ۱۵ آخرین

روز معاملاتی

IRR  : نرخ حواله دلار آمریکا به ریال بر اساس میانگین نرخ خرید و فروش سامانه سنا ( WWW.Sanarate.ir )راس ساعت

۱۵ آخرین روز معاملاتی؛ در صورت عدم وجود نرخ روز در این سامانه، مرجع جایگزین توسط هیئت مدیره بورس تعیین و

اعلام خواهد شد.

قیمت تسویه لحظه ای

قیمت تسویه لحظه ای بر اساس ۳۰ %حجم معامالت پایانی در هر لحظه معاملاتی محاسبه خواهد شد.

حجم معاملات مبنای محاسبه قیمت تسویه روزانه

۳۰%حجم معاملات انجام شده منتهی به پایان آخرین جلسه معاملاتی هر روز

چطور می‌توان از آربیتراژ در این بازار سود برد؟

خرید و فروش هم زمان یک کالا برای کسب یک سود از تفاوت قیمت در دو بازار فیزیکی و آتی، آربیتراژ گفته میشود. به عبارتی سود آربیتراژی زمانی ایجاد می‌شود که یک کالای مشابه در دو بازار مختلف عرضه می‌شود، اما قیمت‌های یکسانی ندارند. به عنوان مثال می‌توان زعفران را در بازار فیزیکی خریداری کرد و در بازار آتی با قیمت بالاتری فروخت و از این اختلاف قیمت سود کسب کنیم.

راه‌اندازی معاملات گواهی سپرده مس کاتد به زودی

افزون بر راه‌اندازی معاملات آتی مس کاتدی، شرکت ملی صنایع مس ایران در تلاش است تا به زودی معاملات گواهی سپرده مس کاتد را راه‌اندازی کند. بر اساس مصوبه شورای عالی بورس و اوراق بهادار گواهی سپرده کالایی اوراق بهاداری است که موید مالکیت دارنده آن بر مقدار معینی کالا است و پشتوانه آن قبض انبار استانداردی است که توسط انبارهای مورد تایید بورس صادر می‌شود.

چگونه کد معاملات آتی دریافت کنیم؟

برای دریافت کد معاملات آتی و فعالیت در این بازار، نیاز است پیش از هر چیز کد بورسی داشته باشید. سپس با مراجعه به یکی از شعب کارگزاری مدارک هویتی و تحصیلی را ارائه و فرم‌های مربوطه را تکمیل کنید. در نهایت دو حساب‌های عملیاتی نزد یکی از بانک‌ّهای عامل افتتاح و مشخصات آن را به کارگزاری ارائه کنید.