به گزارش بیدار بورس، مدت زیادی است که رنگ قرمز تبدیل به عضو جدایی ناپذیری از بورس شده و سهامداران شاهد آب شدن سرمایه خود هستند و یا به عبارتی بورس تبدیل به کوره پول‌سوزی شده است. در راستای این ریزش‌ها چهارشنبه (چهارم آبان ماه) معامله‌گران تالارهای بورس تهران، اصفهان و تبریز به نشانه اعتراض به وضعیت این روزهای بازار سرمایه از پای استیشن‌ها بلند شده و حتی اصفهانی‌ها شعار ننگ ما ننگ ما بازار بد رنگ ما سر دادند، البته اعتراضات تنها به چهارشنبه ختم نشد و در روز شنبه نیز تعدادی از سهامداران مقابل سازمان بورس تجمع کردند.
- مسئولان از خواب بیدار شدند!؟
با این اوصاف بالاخره مسئولان از خواب بیدار شده و به فکر حمایت از بازاری افتادند که قرار بود اولویت اول دولت رئیسی باشد . بر این اساس 10 دستور از جانب سازمان بورس در جهت حمایت از بازار تصویب و از امروز شنبه 7 آبان ماه اجرایی شد. اما سوال اصلی اینجاست که آیا این دستورات میتواند از قرمزی بازار کم کند؟ پیش از این هم بازار در شرایط چنینی قرار گرفته و در این شرایط هم دولت یا سازمان بورس با دستوراتی سعی در حمایت از بازار داشته اند، اما تجربه نشان داده است که نه بازار به این دستورات دل خوش میکنند و نه مسئولین به اجرایی شدن آنها پایبند هستند.
- از 10 فرمان قبلی چه خبر؟
ابلاغ بسته 10 بندی حمایت فوری از بازارسرمایه برای سهامداران یادآور 10 فرمانی است که در اواخر آذر ماه سال گذشته توسط ستاد هماهنگی اقتصادی دولت تصویب شد اما این فرمان‌ها چه بود و تا چه حد عملی شده است؟ به گفته کارشناسان این تصمیمات و حمایت‌ها زمانی میتواند حال بازار را بهبود بخشد که عملی شود و تنها در حد حرف باقی‌نماند به عنوان مثال در بند 10 آمده بود که بانک مرکزی موظف است نرخ سود بین بانکی را 20 درصد نگه دارد و این در حالی است که در چند ماه گذشته این نرخ حتی به بیش از 21 درصد نیز رسیده و در حال حاضر در مرز 21 درصد پرسه میزند. در نهایت 10 فرمان پیشین نتوانست زمینه را برای رشد بازار سرمایه فراهم کند و بسیاری از سهامداران اعتقاد دارند برخی مفاد این بسته به طور کلی اجرایی نشد.
- 10 فرمان فوری زیر ذره‌بین
اولین فرمان در این مصوبه به بیمه کردن سهام حاضر در پورتفوی اشخاص حقیقی تا سقف 100میلیون تومان برای هر نفر که حدود 96 درصد از تعداد کدهای حقیقی فعال حاضر در بازار را تشکیل میدهند از طریق انتشار عمومی اوراق تبعی و خرید توسط سرمایه‌گذاران اشاره دارد. بر اساس این مصوبه سررسید اعمال این اوراق یک‌ساله بوده و مبلغ تعهد خرید 20 درصد بالاتر از ارزش ترکیب سبد افراد در آخرین روز معاملاتی چهارشنبه، 4 آبان 1401 است.
- 20 درصد سود در مقابل تورم 45 درصدی؟
در این بند وعده سود 20 درصدی برای 96 درصد از پرتفوهای اشخاص حقیقی تا سفغ 100 میلیون تومان، داده شده است. این در حالی است که با توجه به تورم 46 درصدی در ماه‌های اخیر و سود 22 الی 25 درصدی که این روزها صندوق‌های درآمد ثابت هم به مشتریان خود میدهند، قطعا وعده سود 20 درصدی نمیتواند فروشندگان را مجاب به نفروختن سهام و خروج نقدینگی از بازار کند.
- 96 درصد بازار چقدر از ارزش بازار را دارند؟
براساس آمارها 96 درصد از بازار که پرتفویی زیر 100 میلیون تومان دارند، اگرچه شاید درصد بالایی از سهاداران را تشکیل دهند اما به نظر نمیرسد که بتوانند حجم تاثیرگذاری بر ارزش معاملات باشند، چرا که ارزش پورتفوی آن ۴ درصدِ دیگر، قطعا بزرگتر از این ۹۶ درصد است. بنابراین اگرچه مصویه برای جبران یا پیشگیری از زیان این جمعیت خوب است اما قطعا این افراد با توجه به ارزش سرمایه آنها نسبت به ارزش بازار، نمیتوانند به بازار جهت دهند.
- تامین مالی اوراق اختیار تبعی از کجاست؟
انتشار اوراق اختیار تبعی فروش بر روی سهام موجود در صندوق‌های درآمد ثابت تا سقف چهارصدهزار میلیارد ریال با تضمین اصل ارزش سبد سهام در ابتدای دوره بر اساس ترتیباتی که سازمان بورس اعلام میکند، فرمان دیگری است که صادر شده و مهم ترین نکته آن را میتوان به منابع لازم برای ایفای تعهدات در سررسید اوراق مذکور دانست که طبق این مصوبه قرار است از محل بودجه سال 1402 تأمین شود. اما سوال اصلی اینجاست دولتی که با توجه تحریم‌ها و مشکلات در فروش نفت با کسری بودجه دست و پنجه نرم میکند، آیا توانایی پرداخت هزینه‌های اضافی را دارد؟ یا قرار است برای تامین این مهم دست به انتشار اوراقی بزند که در نهایت این اوراق هم زمینه افزایش نرخ سود بین بانکی و بانکی را فراهم کرده و چالش بزرگ‌تری برای بازار بیافریند؟
- صندوق تثبیت هنوز 4 همت طلبکار است
تزریق منابع جدید توسط صندوق‌های حاکمیتی برای خرید سهام در بازار سرمایه و به‌مرور افزایش مبلغ مذکور و واریز منابع مندرج در ردیف بودجه سال 1401 به صندوق تثبیت از روز شنبه جمعاً به مبلغ حدود 50هزار میلیارد ریال، دو مصوبه دیگری هستند که چالش‌های زیادی را به وود آورده اند. اگر از منبع تامین این نقدینگی بگذریم باید به این نکته اشاره کنیم که پیش از این هم مبالغی برای واریز به صندوق تثبیت در نظر گرفته شده که با دلایل متفاوتی واریز نشده است و در حال حاضر با وجود واریز هزار میلیارد تومانی امروز به صندوق تثبیت، حدود 4 همت از مبالغ مشخص شده، واریز نشده است. شاید اگر در روزهای که بزرگ‌ترین مشکل بازار عدم نقدینگی بود، این مبالغ واریز میشد، در حال حاضر بازار سهام شرایط متفاوتی را تجربه میکرد اما این مهم با وجود دستورات مکرر اتفاق نیفتاد. همین موضوع سبب میشود که فععالان اینبار هم به تسویه شدن ای مبلغ چندان امیدوار نباشند.
- جلوگیری از فروش حقوقی‌ها، مسکنی موقت است
هماهنگی، نظارت و پایش مستقیم و مستمر فعالیت اشخاص حقوقی بازار سرمایه شامل شرکت‌ها و نهادهای مالی شبه‌دولتی، صندوق‌های بازنشستگی و نهادهای نظامی و حمایت این نهادها از سهام ناشران تحت مدیریت خود و توقف فروش تا زمان ثبات در بازار، و انجام اقدامات حمایتی از جمله خرید سهام و انتشار اوراق تبعی حمایتی از دیگر بندهای این 10فرمان است. این بند را میتوان یک مسکن کوتاه‌مدت دانست، چرا که حقوقی‌هایی که امروز نمیفروشند، قطعا فردا مجبور به فروش میشوند. چراکه آنها هم برای پرداخت حقوق کارمندان، هزینه‌های شرکت، سودآوری پرتفو و در نهایت سهامداران خود و ... باید دست به فروش بزنند و این مصوبه تنها شاید این مهم را از روزی به روز دیگری موکول کند.
- نرخ سود اوراق بدهی به 30 درصد رسیده است
در دیگر قسمت این مصوبه به نرخ سود اشاره و اعلام شده که با همکاری مشترک بانک مرکزی و وزارت اقتصاد نرخ سود مدیریت خواهد شد. برای کسانی که هر شنبه نرخ سود بین بانکی اعلام شده توسط بانک مرکزی را دنبال میکنند، روند صعودی این نرخ در ماه‌های گذشته واضح و روشن است. بنابراین رسیدن نرخ سود بین بانکی به مرز 21 درصد از یک سو و افزایش نرخ اوراق در بازار بدهی تا مرز 30درصد نشان از تناقض بین گفته و وعده بانک مرکزی با عملکرد این نهاد دارد.
- چند شرکت عرضه اولیه شدند ؟
توقف پذیره‌نویسی اوراق بهادار و عرضه‌های اولیه تا زمان بازگشت ثبات به بازار سرمایه هم دیگر مصوبه‌ای است که برای مثبت شدن بازار در نظر گرفته شده است. این در حالی است که از ابتدای سال تا امروز تعداد عرضه اولیه‌هایی که به حقیقی‌های بازار اختصاص داده شده، از انگشتان دست‌ها فراتر نرفته و با این مصوبه تنها دست صندوق ها یا همان واجدین شرایطی که صاحبان عرضه اولیه‌ها میشوند، از سود عرضه اولیه ها کوتاه شده است.
- ساعت معاملات، ساعت جیبی شما نیست
بازگشت زمان جلسه معاملاتی در فرابورس به روال سابق از ساعت 13:00 به 12:30 هم جز همان فرمانهایی است که بیشتر از هر زمانی فعالان را از این تصمیمات دلسرد میکند. شهریور ماه امسال بود که زمان معاملات فرابورس افزایش یافت و همان زمان بسیاری از کارشناسان معتقد بودند که این تصمیم تاثیری بر روند بازارسرمایه نخواهد داشت حالا پس از گذشت دو ماه به نظر می‌رسد که مسئولین خود به این نتیجه رسیده‌اند اما نباید از این موضوع غافل شد که این تصمیمات یک شبه چه بلایی سر بازارسرمایه می‌آورد و آیا بهتر نیست که از همان ابتدا بررسی‌های بیشتری انجام شود. یک نفر باید به مسئولان بازار گوشزد کند که ساعت معاملات، ساعت جیبی و موبایل شما نیست که به امید تغییرات مثبت آن را عقب و جلو کنید.
- بسته های حمایتی تنها گفتاردرمانی است
فردین آقابزرگی، مدیرعامل سبدگردان نیکان به بیداربورس گفت: این قبیل مصوبات در روزهای ابتدایی که اعلام میشوند می‌توانند بازارسرمایه را سبزپوش کنند اما راهکارهای ارائه شده در این بسته عوامل فرعی به حساب می‌آیند، بازار نیازمند تغییراتی از جمله سود شرکت‌ها، قیمت‌گذاری دستوری و نرخ اوراق بدهی است چرا که این نرخ در روزهای اخیر به مرز 30 درصد رسیده است و این بسته‌ها تنها گفتاردرمانی به حساب می‌آیند.
نظر شما