محمد تبرائی در گفتوگو با خبرنگار بیدار بورس بیان کرد: بازار سهام روزهای سختی را سپری میکند؛ روند نزولی بازار در دو ماه ابتدایی و پر حادثه ۱۴۰۳، سهامداران بسیاری را کلافه کرده است. پس از عبور از شرایط تقابل نظامی با اسرائیل، حالا با یک انتخابات زودهنگام و دوران گذار به دولت جدید مواجه هستیم. طبیعی است که اندک فعالان باقیمانده در بازار سرمایه نیز وقتی با چنین شرایط و ابهاماتی مواجه هستند، با احتیاط روند معاملات را پیگیری میکنند.
کارشناس بازار سرمایه افزود: عوامل متعددی دست به دست هم داده تا شرایط به اینجا برسد. نرخ بازده تا سررسید اوراق خزانه به علت عرضه گسترده در این بازار، رشد محسوسی داشته و در محدوده ۳۷% قرار گرفته است؛ از سویی دیگر هزینه تأمین مالی شرکتها نیز به ارقام بیسابقهای رسیده است. در چنین شرایطی تولید کنندگان، به ویژه شرکتهایی که با مشکل سرمایه در گردش مواجهند، با فشار مضاعفی روبهرو میشوند. مشکل اینجاست که مصرفکننده نهایی در جامعه تورم را کاملا احساس میکند، اما گاها حتی سود اسمی تولیدکنندگان به سختی رشد میکند.
او با اشاره به تبعات سنگینی نرخ بهره گفت: در شرایطی که نرخ بهره حقیقی پس از سالها به محدوده مثبت بازگشته است، ترس فعالان اقتصادی از طولانی بودن دوره رکود در تمام بازارهای داراییهای مالی و فیزیکی، کاملا به جا است. همانطور که نرخ بهره حقیقی منفی در حوالی سالهای ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۲ اثرات مخرب خود را نشان داده است، نرخ بهره حقیقی مثبت نیز میتواند اثر معکوسی داشته و بنگاههای اقتصادی را تحت فشار شدیدی قرار دهد. واقعیت این است که نمیتوان یک نسخه واحد برای نرخ بهره حقیقی بهینه در اقتصاد ایران صادر کرد؛ اما موضوعی که آشکار است، میل سیاستگذار به ایجاد رکود به هر قیمتی در مقطع کنونی است. با توجه به فضای سیاسی کشور و گزینههای احتمالی پیشروی ریاست جمهوری، به نظر میرسد دولت آیندهای که بر سر کار بیاید نیز تمایل به کنترل تورم، حتی به قیمت رکود اقتصادی را داشته باشد.
کارشناس بازار سرمایه در مورد وضعیت عملکرد شرکتها اظهار کرد: با نگاهی به عملکرد فصلی بسیاری از شرکتها در زمستان ۱۴۰۲ و همچنین دنبال کردن معاملات شرکتها در بورس کالا، اثرات این شرایط انقباضی را میتوان کاملا مشاهده کرد. زمانی که سرمایهگذاران با روند کاهشی حاشیه سود شرکتها و همچنین سیاستهای مبهم و گاها غیر شفاف دولت در شرکتهای بزرگ بازار مواجه میشوند، به سمت کسب سود بدون ریسک سوق پیدا میکنند. ارزش پایین معاملات و بیانگیزگی بسیاری از سرمایهگذاران نیز ناشی از همین فضای رکودی در بازار است.
نظر شما