به گزارش بیدار بورس، مجیدرضا حریری با اشاره به اینکه چین پول خرید نفت از ایران را بلوکه نکرده، اعلام کرد: ۲۱ میلیارد دلار دارایی بلوکه شده در چین صحت ندارد. بلکه مربوط به ذخایر ارزی ایران در سایر کشورها بوده که به پکن منتقل شده است.

در دهه ۸۰ و از سال ۸۶ به بعد ذخایر ارزی ایران در سایر کشورها که در بانک‌های مختلف دنیا خصوصاً اروپایی به اشکال نقدی یا اوراق دلاری یا سهام سرمایه گذاری شده و با ریسک احتمال بلوکه شدن مواجه بود به بانک‌های چینی منتقل شدند.

در شرایط فعلی امکان انتقال این پول‌ها به بانک مرکزی ایران وجود ندارد. برای اینکه امکان افتتاح حساب از سوی بانک مرکزی در سایر کشورها نیست. کشوری مانند کره ادعای دریافت هزینه و خسارت بابت نگهداری پول‌های نفتی ایران را دارد. البته ژاپن این ادعا را ندارد و بعضاً سودی معادل ۳ در هزار هم می‌دهد.

چین نه تنها هزینه‌ای بابت نگهداری منابع ارزی ایران دریافت نمی‌کند، بلکه حاضر است چند برابر این رقم را به صورت فاینانس در اختیار قرار دهد.

روابط ایران و چین از سال ۲۰۰۰ رو به افزایش بوده که تا ۲۰۱۴ ادامه داشت و به ۵۱.۸ میلیارد دلار رسید اما پس از آن صادرات مواد پایه نفتی و معدنی به چین و سایر کشورها افت کرد. طی ۱۰ ماه سال جاری حدود ۲۹.۵ درصد صادرات غیرنفتی به چین انجام شده که نشان از افزایش ۱۰ درصدی دارد.

در بخش وادارت هم ۲۳ درصد مبدا کالاهای وارداتی ایران به چین اختصاص دارد. البته باید واردات غیر مستقیم را هم در نظر گرفت. بخصوص که ۳۱ درصد کالاهای وارداتی به ایران از مبدا امارات در گمرک ثبت می‌شود که عمدتاً ری اکسپورت (صادرات مجدد) کالاهای چینی به ایران است اما تراز تجاری‌ بدون نفت در سال جاری مثبت بود.

۵۲ درصد از مجموع صادرات ایران به سایر کشورها محصولات پتروشیمی است. آنچه از چین وارد می‌ شود عموماً مواد اولیه تولید است. کل واردات طی ۱۰ ماه سال جاری شامل گوشی تلفن همراه، ذرت دامی، گندم، دانه سویا، روغن آفتابگردان و روغن گلرنگ، کنجاله سویا و جو ۸ قلم اصلی هستند که ۹۰ درصد واردات را تشکیل می‌دهند. ۱۰ درصد بعدی شامل واردات تراکتور، شکر، روغن پالم، برنج، موز، چای، دارو و ماژول نمایشگر (تلویزیون و مانیتور و…) است.

چینی‌ها در بهترین حالت ۵۰ میلیارد دلار با ایران تجارت داشته‌اند. حال آنکه فقط تفاوت تراز تجاری چین و آمریکا سالانه ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیارد دلار است که ۱۰ برابر تفاوت تراز تجاری ایران است.

در شرایط فعلی می توان ۱۲ تا ۱۳ میلیارد دلار دیگر به رقم فعلی صادرات ایران به چین اضافه کرد و طی ۵ سال به ۲۵ تا ۲۶ میلیارد دلار رساند اما رساندن این رقم به ۱۰۰ میلیارد دلار نیاز به اقدامات گسترده‌تری دارد. تحقق صادرات غیر نفتی به حدود ۳۰ میلیارد دلار در سال به اقدامات پیچیده ای نیاز ندارد و  برنامه‌ریزی شده تا پایان دولت سیزدهم سطح روابط  از ۱۲ به ۲۰ میلیارد دلار افزایش یابد.

بر اساس سند همکاری ۲۵ ساله ایران و چین قرار است در حوزه های نفت، گاز و انرژی، اسکله و بندرسازی، ریل و راه آهن، معدن، نیروگاه سازی،   انرژی‌های تجدیدپذیر، فعالیت‌های علمی و فرهنگی همکاری داشته باشند.

به هیچ وجه تخفیف‌های ۷۰ درصدی یا حتی ارزان‌تر فروش نفت و یا واگذاری جزیره به چین صحت ندارد. پکن تضمین کرده، بلند مدت از ایران نفت خریداری و به جای آن راه آهن برقی تهران مشهد یا سایر زیرساخت‌های توسعه‌ای را احداث کند که مانند سایر قراردادهای سلف، تخفیف‌هایی برای پیش خرید نفت مطالبه می کند که به معنای خرید نصف قیمت نیست.

هر کاسبی به مشتری بلندمدت و دائمی تخفیف می‌دهد اما این تخفیف‌ها در دنیا عرف مشخصی حدود یک تا ۳ درصد دارد که ایران هم طبق همین قاعده با طرف مقابل تعامل می‌کند.